Hôm 8/11 vừa qua, các nhà khoa học Liên minh châu Âu (EU) đã dự báo rằng năm 2023 “gần như chắc chắn” sẽ là năm nóng nhất trong 125.000 năm qua. Dự báo trên được đưa ra sau khi dữ liệu công bố tháng trước cho thấy tháng 10/2023 là tháng 10 nóng nhất thế giới trong 125.000 năm qua, theo hãng tin Reuters.
Cụ thể, Cơ quan Biến đổi Khí hậu Copernicus (C3S) của EU cho biết tháng 10/2023 đã phá vỡ kỷ lục nhiệt độ trước đó được ghi nhận vào tháng 10/2019, với mức chênh lệch lớn. Phó Giám đốc C3S, bà Samantha Burgess cho biết: “Kỷ lục đã bị phá vỡ 0,4 độ C, đây là mức chênh lệch rất lớn”. Bà Burgess cho hay rằng sự bất thường như vậy về nhiệt độ trong tháng 10 là “rất khắc nghiệt”.
Tình trạng nắng nóng kỷ lục nói trên là kết quả của quá trình phát thải khí nhà kính liên tục từ hoạt động của con người kết hợp với hiện tượng thời tiết El Nino xảy ra trong năm nay. Hiện tượng El Nino đã khiến lớp nước biển bề mặt ở khu vực phía đông Thái Bình Dương nóng lên một cách bất thường.
Theo Hãng tin Reuters, nhiệt độ không khí bề mặt trên toàn cầu vào tháng 10-2023 đã tăng 1,7 độ C so với các tháng 10 trong giai đoạn từ năm 1850-1900, nghĩa là nóng hơn cả thời kỳ tiền công nghiệp.
Theo C3S, nhiệt độ tháng 10 phá kỷ lục có nghĩa là năm 2023 “gần như chắc chắn” sẽ là năm ấm nhất được ghi nhận. Kỷ lục trước đó là năm 2016 – một năm cũng chứng kiến hiện tượng El Nino.
Ông Piers Forster, nhà khoa học khí hậu tại Đại học Leeds, cảnh báo rằng: “Chúng ta không thể để lũ lụt, cháy rừng, bão và sóng nhiệt tàn khốc trong năm nay trở thành hiện tượng bình thường mới”.
Mặc dù các quốc gia đặt ra mục tiêu ngày càng tham vọng trong việc cắt giảm khí thải nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện được. Năm 2022 ghi nhận lượng khí thải CO2 toàn cầu ở mức cao kỷ lục.
Để tạo ra dữ liệu dài hạn về thời tiết trong quá khứ, Hội đồng Khoa học khí hậu Liên Hiệp Quốc IPCC đã sử dụng phương pháp xác định thời tiết thông qua lõi băng, vòng cây và trầm tích san hô.
Trước tháng 10-2023, tháng 9-2023 là thời điểm đầu tiên ghi nhận mức chênh lệch nhiệt độ lớn nói trên.
Ông Michael Mann, nhà khoa học khí hậu tại Đại học Pennsylvania (Mỹ), cho biết: “Hầu hết những năm xuất hiện El Nino đều phá kỷ lục (nhiệt độ nóng nhất), bởi lẽ sự nóng lên toàn cầu từ hiện tượng El Nino đã bổ sung vào tốc độ nóng lên toàn cầu do con người gây ra”.