Hôm 21.3, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói Nga đã sử dụng tên lửa siêu thanh trong chiến dịch quân sự ở Ukraine và vũ khí này không thể đánh chặn.
Trước đó, ngày 20.3, Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố lực lượng nước này đã phóng tên lửa siêu thanh Kinzhal phá hủy một kho nhiên liệu ở tỉnh Mykolaiv thuộc miền nam Ukraine, theo AFP.
Bộ Quốc phòng Nga thông báo trên Facebook rằng nước này đã dùng tên lửa Kinzhal nhắm vào một kho quân sự ngầm lớn ở miền tây Ukraine, phá hủy kho ngầm chứa tên lửa và đạn dược cho máy bay tại vùng Ivano-Frankivsk.
Đến ngày 21.3, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga Igor Konashenkov tuyên bố: “Tên lửa siêu thanh Kinzhal đã chứng minh khả năng tiêu diệt hiệu quả các mục tiêu đặc biệt được bảo vệ kỹ lưỡng. Nga sẽ tiếp tục triển khai tên lửa này nhắm vào cơ sở quân sự Ukraine trong chiến dịch quân sự đặc biệt”.
“Tôi muốn nói rõ rằng hệ thống tên lửa siêu thanh Kinzhal được phóng ra ở khoảng cách hơn 1.000 km. Thời gian bay của tên lửa là chưa đầy 10 phút. Nhờ tốc độ siêu thanh và động năng cực kỳ cao, tên lửa đã phá hủy kho vũ khí ngầm trong vùng núi Ivano-Frankivsk”, ông Konashenkov nói. Ông cũng nhắc đến năng lực “tàng hình”, “miễn nhiễm” của tên lửa Kinzhal trước các hệ thống phòng không và đánh chặn tên lửa.
Tuy nhiên, tình báo Anh và cả Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đã đánh giá thấp việc Nga sử dụng tên lửa Kinzhal phóng từ trên không. “Tôi sẽ không coi đó là một nhân tố thay đổi cuộc chơi”, Ông Lloyd Austin nói với đài CBS “Face the Nation”.
Và Bộ Quốc phòng Anh cho biết tên lửa Kinzhal thực chất chỉ là phiên bản phóng từ trên không của tên lửa đạn đạo tầm ngắn Iskander (SRBM) mà Nga đã nhiều lần sử dụng trong cuộc xâm lược Ukraine.
Tại sao lại sợ hãi và cường điệu về tên lửa siêu thanh?
Đầu tiên, điều quan trọng là phải hiểu vài thuật ngữ.
Về cơ bản, tất cả các tên lửa đều siêu thanh – có nghĩa là chúng di chuyển với tốc độ ít nhất gấp 5 lần tốc độ âm thanh. Hầu như bất kỳ đầu đạn nào phóng ra từ tên lửa hàng dặm trong bầu khí quyển sẽ đạt tốc độ này khi hướng tới mục tiêu của nó. Nó không phải là một công nghệ mới.
Thứ mà các cường quốc quân sự – bao gồm Nga, Trung Quốc, Hoa Kỳ và Triều Tiên – đang nghiên cứu hiện nay là “phương tiện lướt” siêu thanh (HGV). HGV là loại máy bay không người lái có trọng tải cơ động cao, về mặt lý thuyết có thể bay với tốc độ siêu thanh trong khi điều chỉnh hướng đi và độ cao để trán sự phát hiện của radar và xung quanh hệ thống phòng thủ tên lửa.
HGV là vũ khí gần như không thể ngăn cản. Và Nga được cho là có một HGV trong kho vũ khí của mình, hệ thống Avangard, mà Tổng thống Nga Vladimir Putin vào năm 2018 gọi là “thực tế bất khả xâm phạm” đối với hệ thống phòng không của phương Tây.
Còn Kinzhal, là một biến thể của Iskander SRBM, không phải là HGV. Theo báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế.
Báo cáo cho biết: “MiG-31K có thể tấn công từ những hướng không thể đoán trước và có thể tránh hoàn toàn các nỗ lực đánh chặn. Báo cáo tương tự cũng lưu ý rằng Iskander phóng từ mặt đất tỏ ra dễ bị tấn công bởi các hệ thống phòng thủ tên lửa trong cuộc chiến Nagorno-Karabakh năm 2020, trong đó lực lượng Azeri đã đánh chặn Iskander của Armenia.
Báo cáo cho biết: “Điều này cho thấy rằng những tuyên bố về khả năng bất khả xâm phạm của Kinzhal đối với các hệ thống phòng thủ tên lửa đã bị phóng đại phần nào”.