Hạ viện Hoa Kỳ do phe Cộng hòa kiểm soát ngày thứ Bảy thông qua dự luật đầu tiên trong một loạt những dự luật thuộc một gói hành động lập pháp trị giá 95 tỉ đôla cung cấp hỗ trợ an ninh cho Ukraine, Israel và Đài Loan, trước sự phản đối gay gắt từ những nghị sĩ có lập trường cứng rắn trong nội bộ đảng này. TT Ukraine đã lên tiếng cám ơn trong khi Nga nổi giận…
Đã hơn hai tháng trôi qua kể từ khi Thượng viện do phe Dân chủ chiếm đa số thông qua một dự luật tương tự và các nhà lãnh đạo Mỹ từ Tổng thống thuộc Đảng Dân chủ Joe Biden đến nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa hàng đầu tại Thượng viện Mitch McConnell đều thúc giục Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson đưa dự luật ra để biểu quyết.
Ông Johnson trong tuần này đã chọn phớt lờ những lời đe dọa hạ bệ ông từ các thành viên có lập trường cứng rắn trong phe đa số của ông và thúc đẩy dự luật bao gồm khoảng 60,84 tỉ đôla cho Ukraine, trong lúc nước này đang chật vật chống lại cuộc xâm lược kéo dài hai năm của Nga.
Gói bốn dự luật bất thường này cũng bao gồm ngân khoản cho Israel, hỗ trợ an ninh cho Đài Loan và các đồng minh ở vùng Ấn Độ -Thái Bình Dương và một dự luật bao gồm các chế tài, một đe dọa cấm ứng dụng mạng xã hội TikTok do Trung Quốc sở hữu và việc có thể chuyển giao tài sản bị tịch thu của Nga cho Ukraine.
“Thế giới đang theo dõi những gì Quốc hội làm,” Nhà Trắng nói trong một phát biểu hôm thứ Sáu. “Việc thông qua luật này sẽ gửi một thông điệp mạnh mẽ về sức mạnh lãnh đạo của Mỹ vào thời điểm then chốt. Chính quyền kêu gọi cả hai viện của Quốc hội nhanh chóng gửi gói tài trợ bổ sung này tới bàn làm việc của tổng thống.”
“Đó không phải là luật hoàn hảo, không phải là luật mà chúng tôi sẽ viết ra nếu phe Cộng hòa nắm quyền kiểm soát cả Hạ viện, Thượng viện và Nhà Trắng,” ông Johnson nói với các phóng viên hôm thứ Sáu. “Đây là sản phẩm tốt nhất có thể mà chúng tôi có thể có được trong tình huống này để thực thi những nghĩa vụ thực sự quan trọng này.”
Một số nghị sĩ Cộng hòa có lập trường cứng rắn đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ việc tiếp tục viện trợ cho Ukraine, một số người cho rằng Mỹ không gánh nổi việc này vì nợ quốc gia trị giá 34 ngàn tỉ đôla đang tăng lên. Họ đã nhiều lần dọa sẽ phế truất ông Johnson, người trở thành chủ tịch Hạ viện vào tháng 10 sau khi người tiền nhiệm Kevin McCarthy bị những người cứng rắn trong đảng lật đổ.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy ngày thứ Bảy tỏ lòng biết ơn việc Hạ viện Hoa Kỳ thông qua dự luật cấp viện trợ quân sự cho nước ông và nói rằng sự hỗ trợ này sẽ cứu được nhiều sinh mạng và “đặt dấu chấm hết” cho cuộc chiến với Nga.
“Tôi biết ơn Hạ viện Hoa Kỳ, cả hai đảng, và cá nhân Chủ tịch Mike Johnson vì quyết định giúp lịch sử đi đúng hướng,” ông Zelenskyy viết trên mạng xã hội X.
Tổng thống nói dự luật “sẽ giữ cho chiến tranh không lan rộng, cứu sống hàng ngàn và hàng ngàn sinh mạng, và giúp cả hai nước chúng ta trở nên mạnh hơn.”
Vài phút sau, trong phát biểu qua video hàng đêm, tổng thống nói sự hỗ trợ “sẽ tới tay các binh sĩ của chúng ta ở tiền tuyến” và ca ngợi vai trò của “sự lãnh đạo của Mỹ” trong việc duy trì trật tự quốc tế dựa trên luật lệ.
“Chúng tôi chắc chắn sẽ sử dụng hỗ trợ của Mỹ để củng cố sức mạnh của cả hai quốc gia và đặt dấu chấm hết cho cuộc chiến này. Một cuộc chiến mà Putin phải thua.”
Các dự luật trong gói hành động lập pháp sẽ cung cấp 60,84 tỉ đôla cho Ukraine, bao gồm 23 tỉ đôla để bổ sung vũ khí, kho dự trữ và cơ sở vật chất của Mỹ.
Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm qua hoan nghênh Hạ viện đã thông qua gói viện trợ mới dành cho Ukraine, Israel và Đài Loan. Ông nói rằng, gói viện trợ nước ngoài này phát đi “thông điệp rõ ràng” về vai trò lãnh đạo toàn cầu của Mỹ.
Trong khi đó, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cảnh báo, gói viện trợ mới của Mỹ dành cho Ukraine sẽ chỉ khiến thêm nhiều người Ukraine thiệt mạng. Ông cũng tuyên bố, Mỹ sẽ “phải trả giá” nếu tịch thu tài sản của Nga.
Ông Peskov cho biết, Moscow không đặt ra giới hạn thời gian cho việc đáp trả các hành động của Washington và nói thêm rằng Nga sẽ điều chỉnh phản ứng của mình để “phục vụ lợi ích quốc gia theo cách tốt nhất có thể”. Tuy nhiên, ông không nêu rõ các biện pháp mà Moscow có thể dùng để đáp trả.
Cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cảnh báo, gói viện trợ mới của Mỹ sẽ làm trầm trọng hơn các cuộc khủng hoảng trên thế giới.