Thái Lan và Campuchia đã đấu pháo dữ dội vào thứ Sáu (25/7) khi cuộc giao tranh tồi tệ nhất của hai nước trong hơn một thập kỷ kéo dài sang ngày thứ hai, bất chấp lời kêu gọi từ khu vực và các nơi khác về lệnh ngừng bắn ngay lập tức trong cuộc xung đột biên giới leo thang khiến ít nhất 16 người thiệt mạng.
Đại tướng Nattaphon Nakpanich, Thứ trưởng Quốc phòng Thái Lan, sáng nay cho biết rằng thời điểm dành cho đàm phán với Campuchia đã qua, trong bối cảnh lực lượng vũ trang Thái Lan và Campuchia xảy ra đụng độ tại nhiều khu vực dọc biên giới giữa hai nước.
Ông khẳng định Campuchia đã phớt lờ mọi đề xuất từ phía Thái Lan nhằm đối thoại để giảm căng thẳng liên quan đến các khu vực biên giới tranh chấp và việc mở lại các trạm kiểm soát biên giới.
Quân đội Thái Lan báo cáo các vụ đụng độ xảy ra từ trước bình minh tại các tỉnh Ubon Ratchathani và Surin, và cho biết Campuchia đã sử dụng pháo binh và hệ thống rocket BM‑21 do Nga sản xuất. Nhà chức trách cho biết đã có 100.000 người được sơ tán khỏi các khu vực xung đột bên phía Thái Lan.
“Lực lượng Campuchia đã tiến hành cuộc pháo kích liên tục bằng vũ khí hạng nặng, pháo binh dã chiến và hệ thống tên lửa BM-21,” quân đội Thái Lan cho biết trong một tuyên bố.
“Lực lượng Thái Lan đã đáp trả bằng hỏa lực hỗ trợ phù hợp theo tình hình chiến thuật.”
Bà Maly Socheata, người phát ngôn của Bộ Quốc phòng Campuchia, đã bác bỏ thông tin rằng Thái Lan đã chiếm giữ đền Preah Vihear và chùa Keosikha Kirisvarak. Bà gọi đây là “thông tin sai lệch và thiếu chuyên nghiệp” từ tờ The Nation của Thái Lan.
Song song đó, bà Maly Socheata khẳng định rằng các địa điểm trên hoàn toàn vẫn do lực lượng Campuchia kiểm soát.
Thái Lan và Campuchia hiện có một số tranh chấp biên giới trên biển và trên bộ. Một trong những điểm nóng là tranh chấp khu vực quanh đền Preah Vihear ở núi Dângrêk ở miền bắc Campuchia giáp với đông bắc Thái Lan.
Năm 1962, Tòa án Công lý Quốc tế đã phán quyết rằng ngôi đền 1.000 tuổi nằm trên đất Campuchia nhưng Thái Lan nói tòa không định rõ đường biên chung cuộc quanh địa điểm được coi là di sản thế giới này.
Vào năm 2013, tòa này tiếp tục giữ phán quyết rằng đền Preah Vihear và khu vực gò đất thuộc khuôn viên đền là thuộc Campuchia.
Tử vong tăng
Số người chết bên phía Thái Lan tăng lên 15 tính đến sáng thứ Sáu, trong đó 14 người là dân thường, theo Bộ Y tế. Bộ này cho biết có 46 người bị thương, bao gồm 15 binh sĩ.
Chính phủ Campuchia chưa cung cấp chi tiết về thương vong hoặc sơ tán dân thường. Một phát ngôn viên chính quyền tỉnh Oddar Meanchey của Campuchia, ông Meth Meas Pheakdey, cho biết có 1 dân thường đã thiệt mạng và 5 người bị thương, với 1.500 gia đình đã được sơ tán.
Thái Lan đã triển khai 6 tiêm kích F‑16 vào thứ Năm trong một chiến dịch hiếm hoi, trong đó có 1 chiếc được sử dụng để tấn công mục tiêu quân sự Campuchia, một trong những biện pháp mà Campuchia gọi là “hành động tấn công quân sự táo bạo và tàn bạo”.
Việc Thái Lan sử dụng F‑16 nhấn mạnh ưu thế quân sự của nước này so với Campuchia, vốn không có máy bay chiến đấu và ít thiết bị quốc phòng cùng nhân lực hơn đáng kể, theo Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế có trụ sở tại London.