Mỹ sẽ khai thác đất hiếm tại Myanmar để cạnh tranh với Trung Quốc

Theo Reuters trích dẫn ngày 28/07/2025 từ “bốn nguồn tin”, chính quyền Trump đã tiếp nhận những đề xuất cạnh tranh có thể làm thay đổi đáng kể chính sách lâu dài của Hoa Kỳ đối với Myanmar, với mục tiêu chuyển hướng nguồn tài nguyên đất hiếm khổng lồ của nước này khỏi tầm ảnh hưởng của Trung Quốc – đối thủ chiến lược của Washington.

Chưa có quyết định nào được đưa ra và các chuyên gia cho rằng có những trở ngại lớn về mặt hậu cần, để tiếp cận các mỏ này, một trong số các đề xuất là tiến hành đàm phán, thúc đẩy tập đoàn quân sự cầm quyền ở Myanmar ký thỏa thuận hòa bình với quân nổi dậy của Quân đội Độc lập Kachin (KIA). Một đề xuất khác cho rằng Mỹ hợp tác trực tiếp với KIA mà không cần tập đoàn quân sự. Ngoài ra còn có những đề xuất giảm nhẹ mức thuế đối ứng 40% áp dụng với Miến Điện, dỡ bỏ trừng phạt tập đoàn quân sự và các đồng minh, hợp tác với Ấn Độ để khai thác một số loại đất hiếm ở Myanmar Điện và bổ nhiệm một đặc sứ phụ trách hồ sơ này.

Đất hiếm là một trong 17 nhóm kim loại được sử dụng để sản xuất nam châm, chiến đấu cơ cùng nhiều loại vũ khí tối tân khác trong khi Mỹ sản xuất được rất ít và phụ thuộc vào nhập khẩu. Việc bảo đảm nguồn cung ứng loại khoáng sản này là một trong những mục tiêu chính của chính quyền Trump nhằm cạnh tranh chiến lược với Trung Quốc, nước chiếm gần 90% khả năng xử lý đất hiếm trên thế giới.

Theo nguồn tin của Reuters, những đề xuất trên được thảo luận ngày 17/07 tại văn phòng của phó tổng thống Mỹ. Ông JD Vance không có mặt nhưng có Adam Castillo, cựu giám đốc Phòng Thương mại Mỹ ở Miến Điện, hiện đang điều hành một công ty an ninh ở Miến Điện, cùng với nhiều cố vấn về châu Á và thương mại của phó tổng thống.

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, việc đảm bảo nguồn cung khoáng sản là một trọng tâm lớn trong chiến lược cạnh tranh của chính quyền Trump với Trung Quốc – quốc gia hiện chiếm gần 90% công suất chế biến toàn cầu.

Việc hợp tác với chính quyền quân sự Myanmar sẽ đánh dấu một sự thay đổi lớn trong chính sách của Hoa Kỳ, xét đến các lệnh trừng phạt mà Washington đang áp đặt lên các tướng lĩnh quân đội và các hành vi bạo lực nhắm vào cộng đồng người Rohingya – những hành vi mà Hoa Kỳ gọi là tội ác diệt chủng và tội ác chống lại loài người.

Tuần trước, chính quyền Trump đã dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với một số đồng minh của chính quyền quân sự, nhưng các quan chức Hoa Kỳ khẳng định điều này không đồng nghĩa với một sự thay đổi lớn trong chính sách của Washington đối với Myanmar.

Nhà Trắng chưa phản hồi thông tin này của Reuters.