“Không bao giờ là quá muộn để bắt đầu một sở thích mới”, người thợ làm đàn hạc 89 tuổi người Ireland Noel Anderson, một trong số ít người làm ra nhạc cụ phức tạp này, biểu tượng quốc gia của Ireland, cho biết.
Là một giáo viên dạy nghề mộc và kim loại đã nghỉ hưu, Anderson chỉ mới theo đuổi nghề thủ công đặc biệt này cách đây bảy năm và làm ra chiếc đàn hạc đầu tiên của mình vào năm 82 tuổi.
Anderson chia sẻ với AFP tại nhà riêng ở Strabane, cách Belfast 75 dặm (120 km) về phía tây bắc: “Tôi thực sự không quan trọng tuổi tác, tôi chỉ cần ra nhà kho và làm việc, đôi khi chỉ 10 phút, đôi khi là 10 giờ”.
“Tôi sẽ tiếp tục làm điều này chừng nào tôi còn có thể,” Anderson, người vẫn còn minh mẫn với mái tóc bạc trắng và sẽ bước sang tuổi 90 vào tháng 11, cho biết.
Người thợ thủ công với đôi mắt lấp lánh chia sẻ: “Tôi luôn làm mọi thứ, đồ nội thất, bát, nhà chim, cái này cái kia, nhưng làm đàn hạc thì đặc biệt hơn, là một trong những trải nghiệm tuyệt vời nhất trong cuộc sống”.
– Biểu tượng văn hóa –
Trong nhiều thế kỷ, đàn hạc dây đã trở thành biểu tượng của Ireland, xuất hiện trên quốc huy, con dấu của chính phủ và tiền xu ở nước Cộng hòa Ireland ngày nay.
Nhưng ngày nay, vai trò của nó giống như một biểu tượng văn hóa hơn là một nhạc cụ được chơi rộng rãi, khi vĩ cầm, sáo và kèn túi đóng vai trò trung tâm hơn trong bối cảnh âm nhạc truyền thống vẫn đang phát triển mạnh mẽ của Ireland.

Ireland là quốc gia duy nhất trên thế giới có nhạc cụ là biểu tượng chính thức, với cây đàn hạc xuất hiện trên quốc huy, con dấu chính phủ và tiền xu của đất nước này
Anderson thường tặng đàn hạc của mình cho bạn bè và gia đình làm quà cưới hoặc quà biếu.
“Tôi không làm đàn để bán, tôi làm vì tôi thích làm. Nếu bạn tính giá như một người thợ thủ công nên tính cho một cây đàn hạc thủ công, thì nó sẽ cực kỳ đắt đỏ”, ông nói.
Niềm đam mê mới nhất của Anderson bắt đầu khi một người bạn gợi ý anh làm một chiếc đàn hạc để tặng, thúc đẩy anh chuyển đổi gara và nhà kho của mình thành một xưởng làm việc.
Hiện tại, sau khi hoàn thành 18 cây đàn hạc lớn nhỏ, ông đang thực hiện tác phẩm tham vọng nhất từ trước đến nay, một bản sao thiết kế của bậc thầy làm đàn hạc người Ireland John Egan vào thế kỷ 19.
“Khi bạn nhìn vào các kế hoạch, mọi thứ trở nên rõ ràng hơn rất nhiều và bạn chỉ cần làm theo”, ông nói, ngồi xổm trên một tờ giấy lớn trải trên sàn, chăm chú nhìn vào các chi tiết đẹp mắt của nó.
– ‘800 tách trà’ –
Anderson đo thời gian cần thiết để hoàn thành một cây đàn hạc từ khi chặt gỗ lần đầu tiên cho đến khi lên dây đàn cuối cùng, không phải bằng thời gian mà bằng số tách trà tiêu thụ.
“Để làm ra một cây đàn hạc lớn, tôi phải uống ít nhất 800 cốc”, ông chia sẻ với AFP.
“Đàn hạc nhỏ thì khác. Nhưng vẫn nhiều trà lắm, năm sáu trăm cốc thôi,” anh cười.

Anderson đo thời gian cần thiết để làm ra mỗi cây đàn hạc bằng những tách trà – để làm ra một nhạc cụ lớn, ông cho biết ông sẽ phải uống khoảng 800 tách trà
Đối với Anderson, vật liệu là yếu tố quan trọng nhất của quá trình này.
“Lựa chọn vật liệu để làm ra nó, lấy gỗ đầu tiên, nhìn vào nó và nói, à đúng rồi, nó chính là thứ bạn cần.
“Đó là một trong những phần thú vị nhất”, anh mỉm cười.
Hầu hết nguyên liệu thô mà Anderson sử dụng là gỗ cứng “tuyệt vời” và dây đàn có nguồn gốc tại địa phương, mặc dù đôi khi ông mua gỗ vân sam từ Thụy Sĩ được trồng chuyên dùng cho nhạc cụ.
“Tất cả là để vân gỗ càng đều và càng mịn càng tốt. Và khả năng truyền âm thanh của gỗ vân sam khá độc đáo”, ông nói.
– Truyền đạt kiến thức –
Mặc dù Anderson cho biết sở thích âm nhạc của mình khá đa dạng nhưng anh lại thích nghe một đĩa CD đàn hạc “thỉnh thoảng thư giãn” trong khi giải ô chữ.
Ông nói: “Bản thân âm nhạc đàn hạc đã vô cùng tuyệt đẹp, dù là của Ireland, Nam Mỹ hay bất kỳ nơi nào khác”.
“Tôi không phải là nhạc sĩ, thực ra tôi không thể chơi được một nốt nhạc nào cả”, anh cười nói.
Điều đó không ngăn cản ông ngày càng nổi tiếng về nghề thủ công chất lượng, vì Anderson cho biết hiện chỉ còn một số ít người làm nghề này.
Chi phí cao và không có khóa học nghề chính thức nào khiến nghề thủ công này gần như biến mất.
“Tôi rất muốn biết liệu có ai khác có thể chia sẻ khả năng và những thứ khác của chúng tôi không, điều đó sẽ rất tuyệt vời”, ông nói.
Theo AFP