Châu Á tưởng niệm 20 năm trận sóng thần kinh hoàng thảm khốc

Hôm 26.12.2024, đúng kỷ niệm 20 năm xảy ra trận sóng thần kinh hoàng nhất trong lịch sử, khiến hơn 220.000 người thiệt mạng chỉ một ngày sau lễ Giáng sinh. Các hoạt động tưởng niệm nạn nhân của thiên tai đã được tổ chức ở nhiều nước Châu Á.

Ngày 26-12-2004, một trận động đất mạnh tới 9,1 độ Richter đã làm rung chuyển đáy biển ngoài khơi đảo Sumatra, Indonesia, kích hoạt cơn sóng thần được xem là thảm họa thiên nhiên chết chóc nhất trong thế kỷ 21. Những đợt sóng khổng lồ cao tới 30 mét ập vào đất liền với tốc độ 800 km/giờ, tàn phá khắp một vùng rộng lớn từ Indonesia, Sri Lanka, Ấn Độ đến Thái Lan cũng như 9 quốc gia khác ở Ấn Độ Dương kể cả Somali của Châu Phi.

Hàng triệu người mất nhà cửa, cơ sở hạ tầng bị phá hủy hoàn toàn ở nhiều khu vực ven biển. Tổng thiệt hại vật chất được ước tính sau trận sóng thần này lên tới một con số khủng khiếp: 13 tỉ USD.

Theo AFP, các hoạt động tưởng niệm được bắt đầu tại tỉnh Aceh của Indonesia, nơi có 100 nghìn người thiệt mạng vì trận sóng thần. Lễ cầu nguyện tại nhà thờ Hồi giáo Baiturrahman lớn nhất tỉnh được bắt đầu bằng một hồi còi kéo dài 3 phút đúng vào thời điểm xảy ra thảm họa.

Đây cũng là tâm chấn của thảm họa 20 năm trước – thành phố Banda Aceh ở phía bắc đảo Sumatra, Indonesia – trở thành tâm điểm của nỗi đau, sự mất mát và cả những câu chuyện hồi sinh kỳ diệu.

Một người phụ nữ đến từ đảo Car Nicobar kể rằng khi động đất xảy ra, mặt đất bắt đầu phun ra nước bọt trắng, cùng lúc đó sóng biển ập tới.

Bà và hàng trăm người khác trong làng đã đợi cứu hộ trong suốt 48 giờ mà không có đồ ăn và nước uống.

Bà nói rằng việc bà và đứa con 20 ngày tuổi sống sót được là “một phép màu”.

Augus Salim, 49 tuổi, đang ở nhà cùng vợ mang thai và con gái 2 tuổi tại làng Deah Glumpang (Aceh) khi trận động đất xảy ra.

Sau khi động đất ngừng, ông vội vàng di chuyển lên điểm cao nhất trong làng để quan sát tình hình. Từ đây, ông nhìn ra biển và thấy nước đang rút nhanh, để lộ những dải cát rộng lớn bên dưới.

Nhờ từng làm việc cho một công ty vận tải biển nước ngoài, Salim là một trong số ít người ở địa phương hiểu được điều gì đang xảy ra.

“Tôi vẫn nhớ như in rằng mình đã hét lên với mọi người xung quanh nhưng họ vẫn bình tĩnh. Tôi vừa lái xe vừa hét, ‘Nước biển sẽ dâng lên'”, Salim kể lại. “Họ nhìn tôi như thể đang nghĩ: ‘Anh ta bị làm sao vậy?'”.

Tại Thái Lan, trận sóng thần đã làm 5.000 người chết, trong số này có tới một nửa là du khách đến từ nhiều nước và 3000 người mất tích. Các hoạt động tưởng niệm bắt đầu từ sáng sớm ở Ban Nam Khem, làng bị thiệt hại nặng nề nhất. Thân nhân của những người xấu số, nước mắt rưng rưng, đã đến đặt hoa tại đài tưởng niệm các nạn nhân sóng thần.

Tại một khách sạn ở tỉnh Phang Nga, một cuộc triển lãm về sóng thần đã được tổ chức và một bộ phim tài liệu về thảm họa sóng thần 2004 được trình chiếu, trong khi các quan chức chính phủ và Liên Hiệp Quốc phát biểu về việc chuẩn bị ứng phó với thảm họa.

Tại Sri Lanka, nơi có hơn 35 nghìn người thiệt mạng, các buổi lễ cầu nguyện theo nghi thức Hồi giáo, Phật giáo, Ấn Độ giáo và Thiên Chúa giáo đã diễn ra khắp nơi.