Đàm phán hòa bình hay là cái bẫy Putin giăng ra cho Trump?

Sau cuộc hội đàm hôm thứ Tư, 06/08, giữa Steve Witkoff, đặc phái viên của tổng thống Trump, và lãnh đạo Điện Kremlin, tổng thống Hoa Kỳ đã khẳng định rằng “có khả năng cao sẽ có một cuộc gặp rất sớm” giữa ông và người đồng cấp Nga. Cố vấn ngoại giao của điện Kremlin, Yuri Ushakov cũng đã xác nhận cuộc gặp này.

Trong bài “Chiến tranh ở Ukraina : Donald Trump dự kiến gặp Vladimir Putin”, tờ Le Monde trích dẫn báo New York Times, cho biết Donald Trump đã gọi điện cho tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky, thủ tướng Anh Keir Starmer, thủ tướng Đức Friedrich Merz và tổng thư ký NATO Mark Rutte – nhưng không gọi cho tổng thống Pháp Emmanuel Macron – để thông báo ý định sẽ gặp trực tiếp Vladimir Putin “ngay trong tuần tới”. Và sau cuộc gặp đó, ông Zelensky có thể sẽ được mời tham gia cùng Trump và Putin trong một hội nghị thượng đỉnh chưa từng có tiền lệ. Tuy nhiên Le Figaro trong bài “Những mập mờ xung quanh thông báo về cuộc gặp giữa Trump và Putin”, đã nhắc lại rằng đây không phải lần đầu Donald Trump dựng lên những hội nghị thượng đỉnh hoành tráng để rồi tạo ra những “nền hòa bình ảo”. Thỏa thuận mà ông từng hứa hẹn với nhà độc tài Kim Jong Un năm 2018 nhằm giải quyết vấn đề hạt nhân Bắc Triều Tiên cuối cùng đã không kéo dài bao lâu.

Về thoả thuận ngừng bắn, hãng tin Bloomberg cho rằng rất có thể Matxcơva sẽ chỉ tạm hoãn các cuộc không kích sâu vào các thành phố của Ukraina, nhưng sẽ không ngừng các cuộc tấn công trên bộ.

Nguyên nhân nào khiến Putin chịu ngồi vào bàn đàm phán ?

Về nguyên nhân khiến Nga chịu nhượng bộ ngồi vào bàn đàm phán, các báo đều cho rằng lý do là vì Điện Kremlin muốn trì hoãn thời gian áp thuế. Nhà khoa học chính trị Ukraina Oleh Saakian cho rằng lệnh đình chiến một phần trên bầu trời chỉ là một “cái bẫy giăng ra với Donald Trump”. Ông nói chiến thuật của Nga là “xé nhỏ quá trình đàm phán” bằng cách tung ra cho Nhà Trắng những “miếng mồi nhỏ”, nhằm trì hoãn thời hạn Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt nặng nề.

Phần khác là vì tổng thống Putin tin rằng thời gian đang đứng về phía quân đội Nga. Putin cho rằng Nga vẫn có khả năng giành chiến thắng về mặt quân sự, vì lực lượng của ông đang nắm thế chủ động trên chiến trường và vẫn tiếp tục gặm nhấm lãnh thổ Ukraina, các nước châu Âu thì vẫn bị chia rẽ, và Donald Trump, dù gần đây đã thay đổi lập trường nghiêng về Ukraina, nhưng vẫn có nhiều thiện cảm với Matxcơva hơn là với Kiev. Hơn nữa, theo Les Echos, lệnh ngừng bắn cũng ngăn Kiev tấn công các nhà máy lọc dầu của Nga. Và sau thời gian hưu chiến, ông Saakian nhận định “Putin sẽ giữ khả năng nối lại các cuộc không kích với một lý do ngụy tạo bất cứ khi nào ông ấy muốn, sau khi đã tích trữ được một lượng lớn drone và tên lửa”.

Ngoài ra Matxcơva cũng muốn đưa ra những nhượng bộ mang tính hình thức để thoả mãn một Donald Trump đang nóng lòng chứng minh với công chúng Mỹ về khả năng “dàn xếp hòa bình” của mình. Le Figaro nhận định sự khác biệt giữa mong muốn của nguyên thủ Mỹ và Nga là quá lớn. Một bên chỉ muốn đạt được thoả thuận, một bên muốn phải giành được chiến thắng. Tổng thống Nga trong vài tuần qua đã nhiều lần nhắc lại rằng ông không muốn chấm dứt chiến tranh, trừ khi Ukraina chấp nhận đầu hàng, hay nói cách khác là từ bỏ các vùng lãnh thổ đã bị Nga sáp nhập, cũng như mọi ý định gia nhập NATO, phi quân sự hóa đất nước và thay đổi chế độ tại Kiev.

Nguồn RFI