Quốc hội Ukraine thông qua luật cấm Giáo hội Chính thống Giáo

Ngày 20/8/2024, Quốc hội Ukraine thời Tổng thống Zelensky đã thông qua luật 8371, hiệu quả thực tiễn là cấm tổ chức tôn giáo đông nhất quốc gia này, Giáo hội Chính thống Giáo UOC.

Quyết định được thông qua với 265 phiếu thuận, 29 phiếu phản đối, và 4 phiếu trắng. Đảng “Đầy tớ Nhân Dân” của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đóng góp 173 phiếu, đảng “Đoàn kết Châu Âu” góp 25 phiếu. Phản đối mạnh nhất là đảng “Đất mẹ” với 17 phiếu phản đối.

Luật sẽ có hiệu lực sau 30 ngày, kể từ ngày công bố; tuy nhiên, cộng đồng tham gia UOC được phép có 9 tháng để cắt đứt quan hệ với ROC (Giáo hội Chính thống Giáo Nga).

Luật tuy viết là cấm giáo hội [liên quan] tới Moskva, nhưng mọi người đều hiểu đó là cấm Giáo hội Chính thống Giáo UOC.

Một điểm đặc biệt cần lưu ý là suốt nhiều thế kỷ qua Ukraine không được coi là một địa phận tôn giáo độc lập được công nhận rộng rãi mà Chính thống giáo Ukraine là một chi nhánh của Chính thống giáo Nga. Đến đầu năm 2019, một địa phận tôn giáo độc lập mới mang tên Giáo hội Chính thống giáo Ukraine (Orthodox Church of Ukraine) ra đời và tồn tại song song với Giáo hội Chính thống giáo Nga ở Ukraine (Ukrainian Orthodox Church – Moscow Patriarchate).

UOC tuyên bố chính thức trở thành giáo hội độc lập sau khi chiến tranh Ukraine nổ ra và người đứng đầu ROC ở Moskva tuyên bố ủng hộ Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Dự luật 8371 đã được dự thảo vào tháng 1/2023 với hậu thuẫn mạnh mẽ của Tổng thống Zelensky. Nó được thông qua lần thứ nhất ở Quốc hội vào 19/10/2023. Ngày 23/7/2024, nỗ lực thông qua lần thứ 2, và cũng là chính thức thông qua đã thất bại do phản đối. Lần này, 20/8/2024, nó đã được thông qua lần đọc thứ 2 ở sàn Quốc hội. Theo luật Ukraine, nó sẽ được ông Zelensky ký để chính thức trở thành luật.

Chính thống Giáo (Orthodox) phổ biến ở Đông Âu, trong đó có Nga và Ukraine, là nhánh lớn của Kitô giáo, bên cạnh Công giáo (Catholics). Chính thống Giáo có lịch sử trên 1.000 năm ở Nga và Ukraine. Hiện nay Nga là quốc gia có đông tín đồ chính thống giáo nhất thế giới. Giáo hội Chính thống Giáo Nga ROC được xem là giáo hội có tầm ảnh hưởng mạnh mẽ trong cộng đồng này khi ông Putin cũng là tín đồ.