Trung Quốc cắt đứt liên lạc với Tổng thống Czech vì cuộc gặp đức Đạt Lai Lạt Ma

Trung Quốc cho biết họ sẽ cắt đứt mọi liên lạc với Tổng thống Cộng hòa Czech Petr Pavel sau khi ông có cuộc gặp riêng với Đạt Lai Lạt Ma, một động thái làm leo thang căng thẳng ngoại giao giữa 2 nước.

Trung Quốc cho biết họ đã “gửi đơn phản đối nghiêm túc tới phía Cộng hòa Czech” sau khi ông Petr Pavel tới Ấn Độ để chúc mừng sinh nhật lần thứ 90 của đức Đạt Lai Lạt Ma hôm 27.7, theo Euro News ngày 13.8.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Bắc Kinh Lâm Kiếm cho biết trong một tuyên bố ngày 12.8: “Cuộc gặp gỡ này vi phạm nghiêm trọng cam kết chính trị của chính phủ Czech với chính phủ Trung Quốc và gây tổn hại đến chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc”.

Trong chuyến đi riêng tới Ấn Độ vào tháng trước, Pavel đã gặp nhà lãnh đạo Tây Tạng lưu vong để chúc mừng sinh nhật lần thứ 90 của ông.

Đức Đạt Lai Lạt Ma đã sống tại thị trấn Dharamshala ở dãy Himalaya kể từ khi chạy trốn khỏi sự cai trị của Trung Quốc ở Tây Tạng vào năm 1959. Bắc Kinh coi Tây Tạng là một phần lãnh thổ của mình và cáo buộc nhà lãnh đạo tinh thần này là người theo chủ nghĩa ly khai.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Ba rằng cuộc họp “vi phạm nghiêm trọng cam kết chính trị của chính phủ Czech với chính phủ Trung Quốc và gây tổn hại đến chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc”.

Văn phòng tổng thống Czech không phản hồi ngay lập tức tuyên bố của Bắc Kinh.

Trước cuộc họp, văn phòng cho biết Đức Đạt Lai Lạt Ma đã mời Pavel đến thăm và không có ai từ Prague đi cùng ông đến Ấn Độ.

“Tổng thống Pavel đã nhân cơ hội này tách khỏi phái đoàn khi trở về từ chuyến thăm làm việc tới Nhật Bản để đích thân chúc mừng Đức Đạt Lai Lạt Ma”, văn phòng tổng thống cho biết vào tháng trước.

Tổng thống Czech là một chức vụ mang tính nghi lễ nhưng rất uy tín. Cố Tổng thống Vaclav Havel, nhà lãnh đạo hậu cộng sản đầu tiên của đất nước, là bạn của Đức Đạt Lai Lạt Ma.

Mối quan hệ giữa Trung Quốc và Cộng hòa Czech đã xấu đi trong những năm gần đây.

Ngay sau khi được bầu làm tổng thống Czech vào tháng 1 năm 2023, Pavel đã khiến Bắc Kinh tức giận khi gọi điện thoại cho tổng thống Đài Loan lúc bấy giờ là Thái Anh Văn.

Cộng hòa Czech, giống như hầu hết các quốc gia khác, không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan, nhưng vẫn duy trì các mối liên hệ không chính thức chặt chẽ với nền dân chủ tự trị này, mà Bắc Kinh coi là lãnh thổ của mình bất chấp sự phản đối của Đài Bắc.

Câu chuyện xoay quanh Đạt Lai Lạt Ma luôn là vấn đề còn nhiều tranh cãi. Chính phủ Trung Quốc cho biết sự tái sinh của các nhà lãnh đạo Phật giáo Tây Tạng, bao gồm cả Đạt Lai Lạt Ma, phải tuân thủ luật pháp Trung Quốc và được chính quyền trung ương chấp thuận.

Trong khi đó, hồi tháng 7, Bộ trưởng cấp cao Ấn Độ Kiren Rijiju tuyên bố rằng chỉ có Đạt Lai Lạt Ma và tổ chức do ngài thành lập mới có thẩm quyền quyết định người kế nhiệm ngài làm nhà lãnh đạo tinh thần Tây Tạng.