Đậu nành lên men Natto – bí quyết sống thọ của người Nhật Bản
TVN
Natto là món ăn truyền thống của Nhật Bản được làm từ hạt đậu nành lên men. Món ăn này có màu nâu nhạt, mùi khó ngửi và nhiều chất dính. Mặc dù người Tây phương cho rằng nó có mùi vị “khủng khiếp”, Natto vẫn có thể gây nghiện nếu thực khách ăn thử một lần.
Nguồn gốc của món này được người Nhật truyền miệng qua nhiều đời với nhiều phiên bản khác nhau. Có truyền thuyết kể lại rằng, món ăn này vô tình được tạo ra từ một người lính trong doanh trại của tướng Yoshiie. Khi bị quân địch tập kích, anh ta đã giấu đậu nành luộc cho ngựa vào những túi rơm và không mở trong suốt mấy ngày liền. Khi phát hiện ra thì món ăn đã lên men và có mùi kỳ lạ. Nếm thử thấy ngon, người lính bèn trình món ăn lên tướng Yoshiie. Mùi vị của đậu nành lên men lập tức hấp dẫn ông, vì vậy món ăn dần trở nên phổ biến cho đến ngày nay.
Theo một truyền thuyết khác, Natto xuất hiện trong thời Edo (1603-1868) và cách chế biến đã thay đổi nhiều trong thời Taisho (1912-1926). Khi đó, những nhà nghiên cứu tìm đã tìm được cách sử dụng vi khuẩn làm món Natto mà không cần đến rơm.
Món ăn này được hầu hết người dân Nhật Bản ưa thích, đặc biệt là vùng Kanto và Tohoku. Theo các nhà khoa học, có rất nhiều thành phần dinh dưỡng trong món đậu nành lên men này. Đó là các acid amin, enzym Nattokinase, vitamin K2, những loại chất giúp tăng tuổi thọ con người.
Để làm món ăn này, sau khi ngâm hạt đậu nành nhỏ trong vòng một ngày, người Nhật đem luộc chín rồi cho lên men. Theo cách cổ truyền, đậu được ủ trong các túi rơm. Hiện nay, người Nhật sử dụng men kosokin để ủ đậu nành trong khoảng 24 giờ ở nhiệt độ 40 °C.
Một nghiên cứu đăng tải trên tạp chí BMJ năm 2020, đã tiến hành trên hơn 90.000 người Nhật Bản, cuối cùng phát hiện thấy người thường xuyên ăn đậu nành lên men có xu hướng sống thọ hơn, đặc biệt là nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch thấp hơn. So với người không ăn, đàn ông và phụ nữ thường ăn đậu nành lên men giảm được nguy cơ tử vong liên quan đến bệnh tim mạch tương ứng là 24% và 21%.
Ngày nay, người ta biết rằng đậu nành lên men có nhiều lợi ích sức khoẻ, trong đó bao gồm:
– Phòng ngừa xơ vữa động mạch, nhồi máu não và nhồi máu cơ tim
– Tác dụng chống lão hóa
– Cải thiện trí nhớ
– Phòng ngừa loãng xương
– Phòng ngừa ung thư
– Làn da khoẻ mạnh hơn
– Chống cảm lạnh và ngộ độc thực phẩm
– Hỗ trợ sức khỏe tiêu hóa
– Giảm cân
Đối với những người khỏe mạnh, tiêu thụ natto ở mức độ vừa phải thường không gây ra tác dụng phụ. Tuy nhiên, những người bị tình trạng sau nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi ăn natto:
Suy giảm chức năng thận: Natto được làm từ đậu nành nên có hàm lượng protein cao, có thể tăng thêm gánh nặng cho thận.
Các bệnh về đường tiêu hóa: Những người bị loét dạ dày, khó tiêu, viêm dạ dày hoặc đau dạ dày thường xuyên nên hạn chế ăn natto vì chứa nhiều chất xơ, có thể tạo thêm nhiều gánh nặng cho dạ dày.
Bệnh gút: Natto là một sản phẩm từ đậu nành có hàm lượng purin cao, có thể khiến triệu chứng của bệnh gút trầm trọng hơn.
Rối loạn đông máu hoặc đang dùng thuốc chống đông: Không khuyến khích những người có vết thương chảy máu hoặc những người đang hồi phục sau phẫu thuật ăn natto. Ngoài ra, thực phẩm này có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc chống đông.
Đang dùng thuốc hạ huyết áp: Nattokinase có thể làm tăng tác dụng của thuốc huyết áp, dễ dẫn đến huyết áp quá thấp. Do đó, cần tránh ăn natto cùng lúc với các loại thuốc này. Những người dùng thuốc huyết áp nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.