NATO tập trận cực lớn kể từ sau chiến tranh lạnh

Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đang triển khai diễn tập theo cách quân đội Mỹ có thể tăng viện cho các đồng minh châu Âu có biên giới giáp Nga và ở sườn phía Đông của liên minh nếu xung đột nổ ra với một kẻ thù “gần ngang hàng”.

Khoảng 90.000 binh sĩ sẽ tham gia cuộc tập trận Steadfast Defender 2024 (Người bảo vệ Kiên định 2024) kéo dài đến tháng 5, chỉ huy hàng đầu của liên minh, Chris Cavoli, cho biết hôm 18/1.

NATO loan báo hơn 50 tàu từ tàu sân bay đến tàu khu trục sẽ tham gia cùng hơn 80 máy bay chiến đấu, máy bay trực thăng và máy bay không người lái, cùng ít nhất 1.100 xe chiến đấu bao gồm 133 xe tăng và 533 xe chiến đấu bộ binh.

Ông Cavoli nói cuộc tập trận sẽ diễn tập việc NATO thực hiện các kế hoạch khu vực của mình, kế hoạch phòng thủ đầu tiên mà liên minh này đã vạch ra trong nhiều thập niên, nêu chi tiết cách NATO sẽ phản ứng trước một cuộc tấn công của Nga.

NATO không đề cập đích danh Nga hay bất cứ quốc gia thù địch nào trong thông báo ngày 18/1 của mình, nhưng tài liệu chiến lược hàng đầu của liên minh này đã xác định Nga là “mối đe dọa trực tiếp” và “quan trọng nhất” đối với các thành viên NATO.

NATO nói: “Steadfast Defender 2024 sẽ thể hiện khả năng của NATO trong việc nhanh chóng triển khai lực lượng từ Bắc Mỹ và các khu vực khác của liên minh để củng cố khả năng phòng thủ của châu Âu”.

Việc tăng cường sẽ diễn ra trong một “kịch bản mô phỏng xung đột đang nổi lên với một đối thủ gần ngang hàng”, ông Cavoli nói với các phóng viên ở Brussels sau cuộc họp kéo dài hai ngày với lãnh đạo quốc phòng các nước.

Theo NATO, cuộc tập trận cuối cùng có quy mô tương tự là Reforger – trong Chiến tranh Lạnh năm 1988 với 125.000 người tham gia – và Trident Juncture vào năm 2018 với 50.000 người tham gia.

Các binh sĩ tham gia cuộc tập trận lần này, vốn sẽ mô phỏng việc đưa nhân sự đến châu Âu cùng với các cuộc tập trận trên thực địa, sẽ đến từ các nước trong NATO và Thụy Điển, quốc gia hy vọng sẽ sớm gia nhập liên minh.

Các đồng minh đã ký kết các kế hoạch khu vực tại hội nghị thượng đỉnh Vilnius năm 2023, chấm dứt một kỷ nguyên dài trong đó NATO thấy không cần thiết phải có các kế hoạch phòng thủ quy mô lớn khi các nước phương Tây tiến hành các cuộc chiến nhỏ hơn ở Afghanistan và Iraq và cảm thấy chắc chắn nước Nga thời hậu Xô Viết không còn là một mối đe dọa hiện hữu.

Trong phần thứ hai của cuộc tập trận Steadfast Defender 2024, trọng tâm đặc biệt sẽ là việc triển khai lực lượng phản ứng nhanh của NATO tới Ba Lan ở sườn phía đông của liên minh.

Các địa điểm chính khác của cuộc tập trận sẽ là các quốc gia vùng Baltic được coi là có nguy cơ cao nhất trước một cuộc tấn công tiềm tàng của Nga, Đức – trung tâm tiếp viện – và các quốc gia ở rìa liên minh như Na Uy và Romani.

Tờ Financial Times cũng đưa tin NATO dự định tổ chức hai cuộc tập trận lớn mỗi năm thay vì một cuộc tập trận.

Giới chức Nga nhiều lần tuyên bố việc tăng cường quân sự của NATO ở khu vực gần biên giới Nga là một mối đe dọa, đồng thời cảnh báo những động thái như vậy sẽ dẫn đến căng thẳng gia tăng trong khu vực.