Christopher Nolan và đường đến vinh quang

Christopher Nolan sinh ngày 30 tháng 7 nǎm 1970 tại London, có cha người Anh, mẹ người Mỹ nên thuở nhỏ ở hai nơi là London và Chicago. Thuở nhỏ, anh học tại trường Haileybury ở ngoại ô London, sớm say mê làm phim, hay lấy chiếc máy quay phim Super-8 của cha anh để làm những phim ngắn. Anh chịu ảnh hưởng bộ phim “Star Wars” gồm 3 phần của George Lucas và say mê những bộ phim của Ridley Scott.

Sau khi học khoa Văn chương Anh tại Đại học London, anh bắt đầu đạo diễn những phim huấn luyện nhân viên các công ty và bắt tay thực hiện trong 14 tháng bộ phim đầu tay là “Following” ;1998) kể về một nhà văn đi tới những giới hạn cùng cực để tìm cảm hứng sáng tác. “Following” rất thành công nên anh và Emma, vợ anh cũng là nhà sản xuất phim ảnh, chuyển đến sống tại Hollywood.

Bộ phim tạo bước đột phá trong sự nghiệp của anh là bộ phim “Memento” chuyển thể từ một truyện ngắn của Jonathan Nolan, em trai anh, kể về một người bị chứng bệnh mất trí nhớ săn lùng kẻ đã sát hại vợ mình.

Memento” rất thành công về doanh thu phòng vé và được giới phê bình điện ảnh khen ngợi, giúp ann em anh được một đề cử giải Oscar Kịch bản gốc xuất sắc nhất. Bộ phim tiếp theo của anh là “Insomnia” (2002), một bộ phim về một thám tử thoái hoá về đạo đức do nam diễn viên Al Pacino thủ diễn.

Năm 2003, hãng phim Warner Brothers cho hay anb được mời làm đạo diễn 3 phim về Batman (Người Dơi) mà tập đầu là “Batman Begins” (2005) do nam diễn viên Christian Bale thủ vai Người Dơi, kể về nguồn gốc của chàng hiệp sĩ trừ gian diệt bạo khoác trang phục Người Dơi. Bộ phim “Batman Begins” có tính chân thực cao hơn những bộ phim Người Dơi trước đây rất được khán giả yêu thích, là bộ phim mở đầu trào lưu làm phim về các siêu anh hùng trong truyện tranh. Sau bộ phim “The Prestige” (2006) nói về hai kẻ mơ mộng có nhiều ảo tưởng tại thành phố London, anh làm tiếp bộ phim thứ hai về Người Dơi là . “The Dark Knight” (2008) anh viết chung kịch bản với em trai. Bộ phim này đã làm sống lại một trong những kẻ thủ ác trong loạt phim Batman là anh hề Joker do nam diễn viên yểu mệnh Heath Ledger thủ diễn. “The Dark Knight” thành công vượt bực về doanh thu nên hãng Warner.

Brothers yêu cầu anh làm tiếp bộ phim thứ ba, cũng là bộ phim cuối cùng về Người Dơi là “The Dark Knight Rises” (2012). Bộ phim sau đó của anh là “Inception” (2010), với nam diễn viên Leonardo DíCaprio trong vai chính, kể về một điệp viên đánh cắp được những bí mật nhờ công nghệ tân tiến giúp anh ta thâm nhập những giấc mơ của người khác. “Inception” rất thảnh công về doanh thu và giúp anh có thêm một đề cử giải Oscar Kịch bản gốc xuất sắc nhất.

Bộ phim tiếp theo anh viết kịch bản cùng với em trai anh là “Interstellar” (2014) kể về một nhóm nhà khoa học tìm cách đưa nhân loại thoát ra khỏi trái đất bị chiến tranh và đói khát hoành hành qua một lỗ mọt để định cư trên một hành tinh khác. Bộ phim tiếp theo là “Dunkirk” 2017) kể về cuộc triệt thoái của quân Đồng minh Anh – Pháp tại cảng Dunkerque của Pháp trong Thế chiến thứ hai đã được nhiều đề cử Oscar, trong đó có đề cử Oscar Phim hay nhất. Sau bộ phim “Tenet” kể về một nhân viên CIA tìm cách ngăn ngừa một cuộc chiến tranh thế giới, anh bắt tay thực hiện bộ phim đã mang lại vinh quang cho anh và vợ anh là “Oppenheimer”.

Bộ phim “Oppenheimer” được đầu tư mạnh mẽ về mặt hình ảnh, được quay hoàn toàn trên phim nhựa cỡ lớn 70mm bằng máy quay IMAX đặc thù, nêu bật vai trò của Oppenheimer trong việc sáng chế bom nguyên tử và những sự kiện đưa tới cuộc điều trần trước một số thành viên Quốc hội Mỹ vào năm 1954.
Christopher Nolan nhớ lại lần đầu tiên nghe đến cái tên Oppenheimer. Giống như nhiều người thuộc thế hệ của mình, anh đã bị ám ảnh bởi ngày tận thế: “Khi khoảng 12, 13 tuổi, chúng tôi tin chắc mình sẽ chết trong một thảm họa hạt nhân. Tôi nghĩ điều đó giống như cách giới trẻ ngày nay cảm nhận về biến đổi khí hậu. Dù có thích hay không thì cũng phải thừa nhận rằng J. Robert Oppenheimer là người đàn ông quan trọng nhất từng tồn tại. Ông ấy đã khiến thế giới mà chúng ta đang sống trở nên tốt đẹp hơn hoặc tồi tệ đi”.

Tại lễ trao giải Oscar 2024 vào tối chủ nhật 10.3.2024, bộ phim “Oppenheimer” đã giành được 7 giải Oscar, trong đó có giải Đạo diễn xuất sắc và Phim hay nhất.

HUỲNH DUY LỘC