Cảnh người Chợ Lớn tiêm chủng năm 1890.

Một buổi tiêm chủng ở miền Nam thập niên 1890. Hành trình khảo sát dịch tễ của bác sĩ Baurac vào thời điểm cuối thế kỷ 19 không chỉ góp phần giúp nghiên cứu cải thiện tình trạng vệ sinh, khắc phục vấn đề dịch bệnh qua phương thức tiêm chủng, mà còn giúp ông tiếp xúc, thu thập được nhiều thông tin để lập thành một bộ sách địa chí cho người Pháp thuở ấy.

Một “xà lúp” (phiên âm từ tiếng Pháp “chaloupe”), hay còn gọi là xuồng máy, được dùng làm nơi tiêm phòng ở miền Nam. Baurac cho biết tại hạt Gò Công, số người đến tiêm vaccine mỗi buổi khoảng 5.000 (dân số khi đó 68.000 người).
Ông viết trong sách: “Ngày nay, người bản xứ có niềm tin lớn lao vào vaccine, họ đã chăm lo hơn đến sức khỏe của con cái, cũng như cho chính họ”.

Trại cách ly Gành Rái – nơi chính quyền thuộc địa thực hiện cách ly những hành khách bị lây nhiễm trên những tàu bè đi vào vùng sông nước Nam kỳ.

Một cảnh sinh hoạt của người miền Nam do J. C. Baurac ghi nhận.

Chân dung tổng đốc Trần Bá Lộc (1839 – 1899), cộng sự đắc lực của thực dân Pháp. Trần Bá Lộc cũng được nhắc đến bởi hệ thống kênh đào do ông chỉ huy lập ra, đem lại lợi ích cho vùng đất Đồng Tháp Mười.


Nhà riêng của nhà bác học Trương Vĩnh Ký (1837 – 1898) ở Chợ Lớn, do nhiếp ảnh gia Émile Gsell (1838 – 1879) chụp vào khoảng năm 1870.

Ngôi nhà cạnh bờ sông lúc thủy triều xuống. Nhờ thời gian sống và làm việc lâu năm, phải thực địa sâu sát đến từng địa phương, bác sĩ Baurac thấu hiểu xứ sở thông qua hành trình tác nghiệp dọc theo hệ thống sông ngòi, từ đó tiếp cận được dữ liệu về dân cư, địa chí, các đặc điểm địa lý và tự nhiên, lịch sử…

Một ngôi làng ở Gò Vấp vào cuối thế kỷ 19.
(Nguồn VNE)