Tin giả, thiệt hại thật: Du lịch Nhật Bản lao đao vì tin đồn thảm họa
TVN
Tin đồn bắt nguồn từ truyện tranh manga
Tin đồn về một đại thảm họa sẽ xảy ra ở Nhật Bản vào ngày 5/7/2025 đang lan truyền rất nhanh với sự tiếp tay của mạng xã hội và những người sáng tạo nội dung giật gân.
Tin đồn này bắt nguồn từ một truyện tranh manga Nhật Bản kể về một giấc mơ thấy sóng thần. Từ câu chuyện giả tưởng này, các YouTuber chuyên khuếch đại những tin đồn vô căn cứ đã tạo ra hơn 1.400 video, thêu dệt thêm những kịch bản như núi lửa phun trào hay thiên thạch rơi. Tổng cộng, những video này đã thu hút hơn 100 triệu lượt xem.
Tin đồn vượt qua ranh giới ngôn ngữ và địa lý
Không chỉ ở Nhật Bản, tin đồn còn lan rộng sang các nơi khác. Ít nhất 200 video bằng tiếng Trung lặp lại những nội dung tương tự đã thu hút hơn 50 triệu lượt xem. Các phiên bản tiếng Việt và tiếng Thái cũng xuất hiện.
Trận động đất xảy ra ở Myanmar vào ngày 28/3 có thể đã “đổ thêm dầu vào lửa”. Vài ngày sau đó, chính phủ Nhật Bản công bố kịch bản xấu nhất trong trường hợp xảy ra siêu động đất Rãnh Nankai.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Tokyo sau đó ra thông báo khuyến cáo công dân nước này nên “sắp xếp kế hoạch đi lại và học tập một cách an toàn”, cũng như nên cẩn trọng khi mua bất động sản ở Nhật Bản.
Một số hãng truyền thông Hong Kong gắn thông báo này với tin đồn về thảm họa sắp xảy ra, càng làm gia tăng lo ngại về hoạt động địa chấn ở Nhật Bản.
Chính phủ Nhật Bản khẳng định rằng việc đưa ra dự báo về quy mô động đất là nhằm giúp mọi người chuẩn bị đề phòng tình huống xấu nhất và giảm thiểu thiệt hại, chứ không nên coi đó là một tiên đoán.
Lo ngại lan rộng tại Hong Kong
Tại Hong Kong, nỗi sợ hãi ăn sâu trong tâm lý làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến một thị trường trọng yếu của ngành du lịch Nhật Bản.
Một cặp vợ chồng thường đi Nhật mỗi năm 3 – 4 lần cho biết tin đồn về thảm họa khiến họ lo ngại và trước mắt sẽ không lên kế hoạch đi Nhật.
Hệ quả tiêu cực đã lan rộng khắp ngành du lịch. Một công ty lữ hành ở Hong Kong cho biết lượng khách đặt tour đi Nhật trong kỳ nghỉ xuân đã giảm một nửa so với năm ngoái.
Giám đốc điều hành Viên Chấn Ninh cho biết khách hàng đang chuyển hướng sang các điểm đến khác như Australia hay Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), hầu như không có khách đặt tour đi Nhật vào mùa hè năm nay và cả sau đó.
Giám đốc Viên cho biết đây là lần đầu tiên ông chứng kiến khách hàng quyết định dựa trên một “lời tiên tri”.
Ngành du lịch lao đao
Tại tỉnh Tokushima ở miền Tây Nhật Bản, chính quyền địa phương và các công ty du lịch choáng váng trước việc tin đồn trên mạng nhanh chóng gây tổn thất thực tế.
Các chuyến bay thường xuyên giữa Hong Kong và Tokushima được khai trương vào tháng 11 năm ngoái, giới chức tỉnh kỳ vọng lượng khách quốc tế sẽ tăng lên.
Thế mà giờ đây các hãng hàng không đã thông báo giảm tần suất từ 3 chuyến khứ hồi mỗi tuần xuống còn 2 chuyến, bắt đầu từ tháng tới.
Chính quyền tỉnh cho rằng sự sụt giảm mạnh về nhu cầu là do tin đồn thất thiệt về thảm họa, cộng với tình hình kinh tế toàn cầu bấp bênh.
Các chuyến bay kết nối Hong Kong với các thành phố khác của Nhật Bản như Sendai, Fukuoka và Sapporo cũng sẽ bị cắt giảm tương tự.
Chuẩn bị để ứng phó chứ không gieo rắc sợ hãi
Giáo sư Sekiya Naoya thuộc khoa cao học của Đại học Tokyo cho rằng tin đồn này không có cơ sở khoa học và chỉ phản ánh những nỗi sợ vô căn cứ từng xuất hiện trước đây.
Giáo sư Sekiya nói: “Với trình độ khoa học hiện nay, không thể dự đoán chính xác thời điểm và địa điểm xảy ra động đất”.
Ông nói thêm rằng ngay cả khi Nhật Bản xảy ra động đất vào tháng 7 thì cũng chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên, chứ không chứng minh tin đồn là đúng.
Theo giáo sư, trong khi Nhật Bản luôn phải chuẩn bị sẵn sàng ứng phó thiên tai, bao gồm cả các trận động đất lớn, việc lan truyền tin đồn vô căn cứ chỉ làm tăng thêm nỗi sợ hãi không cần thiết. Ông lưu ý rằng những hoạt động địa chấn gần đây, bao gồm cả trận động đất lớn ở Bán đảo Noto vào tháng 1 năm ngoái, khiến mọi người quan tâm và lo lắng nhiều hơn.
Cũng theo giáo sư, điều quan trọng nhất là xây dựng khả năng phục hồi. Ông cho rằng thay vì trấn an du khách là sẽ không xảy ra thảm họa ở Nhật Bản, chúng ta cần tạo dựng một xã hội để có thể tự tin nói với thế giới rằng ngay cả khi thảm họa xảy ra, Nhật Bản vẫn vững vàng và sẵn sàng ứng phó.
Theo NHK
