Ngu đần và dốt

Chuyện hai quan bà, dạng quan to cấp tỉnh phán trước đồng bào ồn ào facebook phết.
Một bà quan thì tỉnh Quảng Trị [mới] có hơn tỷ dân! Bà quan kia thì phán, tỉnh Phú Thọ [mới] rộng hơn 9 triệu ki lô mét vuông.

Ồn ào cũng đúng thôi. Vì sao?

Tôi phân biệt ngu đần (idiot) và dốt (stupid).
Ngu đần có thể là do bệnh lý về tâm thần, về não, về thần kinh, có học đến mấy cũng không vô, trí não khong tiếp nhận, không ghi nhớ….
Còn dốt là do không chịu học hỏi, tích lũy kiến thức qua việc đến trường, đọc, xem, nghe, nhìn… nên thiếu intelligence.

Tôi không hề ngạc nhiên khi thấy 1 cán bộ lãnh đạo dốt.

Đời tôi đã thấy, thậm chí từng làm việc dưới trướng của lãnh đạo dốt, dốt đến mức đáng thương. Nên không hề ngạc nhiên.

Nhưng tôi thực sự ngạc nhiên khi thấy 2 quan bà trên là tiến sỹ gì đó, đủ các bằng cấp này kia, chứ không phải loại lớp 3 trường làng hay chăn trâu cắt cỏ, mò cua bắt ốc, nhặt củi thiến heo mà lên làm lãnh đạo.

“Thường Cảm” (common sense) là mức độ cơ bản của nhận thức (cognitive), kiến thức thực tế (practical knowledge) và phán đoán (judgement) hầu hết người bình thường đều thủ đắc. Khi ta quyết định cái gì trong ý thức thì não sẽ hoạt động để trả lời câu hỏi “Is it about right?” (cái này có vẻ đúng không, nghe có hợp lý không).

Một tháng ta làm ra được trên dưới 100 đô. Như vậy, nhận thức của ta là 1 năm thu nhập khoảng 1,200 đô (có thể 1,100 đô, có thể 1,500 đô).
Một cơ quan tính thu nhập của ta và báo là thu nhập 1 năm họ tính ra là 3,000 đô. Không cần tinh toán gì, common sense cho ta biết là có gì sai sai rồi.

2 bà quan tiến sỹ trên (chẳng biết tiến sỹ gì, tiến sỹ cầu lông hay cầu vượt, mà lại chém gió đươc vậy.

Một lãnh đạo cỡ đó, bằng cấp cỡ đó thì không thể là sơ suất hay đọc “nhịu”.

Mà là, nói thẳng thì mất lòng nhưng thật sự, đó là dốt!

PS: Trong tiếng Anh, “Idiot” nặng nề hơn, có tính xúc phạm hơn “stupid”. Người ta dùng “stupid” rộng rãi hơn mà ít khi dùng “idiot” trong giao tiếp.

THÁI VŨ (Nguồn Facebook)