Ngày nóng phương Nam ăn gỏi bông bần

Bần là một loài cây thân gỗ mọc rất nhiều ở ven biển và vùng miền Tây Nam Bộ. Cái tên bần nghe có vẻ nghèo khó nhưng cây bần có nhiều nguồn lợi, hàng bần trồng ven sống giúp giữ đất phù sa, chống sạt lở. Quả và lá bần giúp trị bong gân giảm sưng và cầm máu. Đặc biệt bông bần (hoa bần) và trái bần có thể chế biến thành món ăn ngon, trong đó có món gỏi.

Khi nhắc đến các món gỏi miền Tây, bạn sẽ không thể bỏ qua những cái tên như gỏi gà măng cụt, gỏi đu đủ, gỏi xoài khô cá sặc… Thế nhưng không phải ai cũng biết tới gỏi bông bần, món đặc sản lạ miệng nhưng mang đậm hương vị đặc trưng của vùng miền Tây sông nước.

Người ta nói cây bần “Lá xanh bông trắng, lại gần không thơm” là để ví von cái số hẩm hiu của cây: chẳng có gì thu hút. Nhưng giờ số phận cây đã khác khi món gỏi bông bần ra đời.

Muốn ăn mắm sặc bần chua
Chờ mùa nước nổi, ăn cho đã thèm.

Qua mùa nước nổi đến mùa nắng nóng, đó là lúc người miền Tây hái bông bần làm gỏi.

Bông bần có sắc tím dịu pha lẫn sắc trắng tinh khôi, đặc biệt nở rộ vào tầm tháng 6 đến tháng 9 hàng năm. Mỗi cây bần thường không có nhiều bông, chính vì vậy để có đủ nguyên liệu cho một đĩa gỏi, người ta thường phải mất khá nhiều công .

Đặc biệt, nhờ có hương vị ngọt nhẹ, chua thanh, thơm mùi hạt phấn còn đọng trên bông bần cùng cái mọng nước, giòn giòn, béo nhẹ của đậu phộng và thoang thoảng hương rơm rạ trong tép, món gỏi bông bần sẽ chinh phục cả được những thực khách khó tính nhất và dễ khiến bạn cảm thấy nhớ nhung khi chỉ mới thử lần đầu.

Bên cạnh đó, nếu muốn thêm sự đậm đà cho món ăn, bạn có thể ăn nhị hoa bần cùng với nước sốt được làm từ giấm, đường, nước mắm,… Tuy nhiên, do gỏi bông bần thường có vị chát đặc trưng và khó để lấy được số lượng lớn nhụy hoa, người dân hay chỉ dùng gỏi để ăn kèm với các món khác như tép bạc xào thịt bò, tai heo khìa nước dừa,…

Ngoài ra phải có dĩa mắm chốt, mắm rô, mắm sặc… kẹp với trái bần sống xắt lát, vài miếng khế chua thì mới ngon. Vị chát của bông bần hòa cùng vị mặn ngọt chua cay của con mắm nhà quê, đơn giản thôi mà sao ngon lạ lùng, như đánh thức vị giác con người. Ăn chỉ một lần mà như mang trọn hai tiếng quê hương theo ta trong suốt phần đời.

THY st