Người duy nhất trong lịch sử nhân loại cho đến nay được chôn cất trên Mặt Trăng

Tàu Lunar Prospector của NASA mang theo tro cốt của Eugene Shoemaker, cha đẻ ngành địa chất vũ trụ, sau khi hoàn thành nhiệm vụ đã đâm xuống Mặt Trăng năm 1999 và tro cốt của ông cũng vĩnh viễn ở lại Nguyệt Cung.

Sinh ngày 28/4/1928, Eugene Shoemaker là một bộ óc vĩ đại của thế kỷ 20. Nghiên cứu của ông về hố va chạm ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều dự án và công trình khoa học, từ nhiệm vụ Apollo đến sự kiện khủng long tuyệt chủng. Với những cống hiến cho tri thức nhân loại, ông được tổng thống George H.W. Bush trao Huân chương Khoa học Quốc gia năm 1992.

Shoemaker nghiên cứu Mặt Trăng và mơ ước được khoác lên mình bộ đồ phi hành gia, dạo bước trên xứ sở xa xôi này. Tuy nhiên, ông không bao giờ có cơ hội thực hiện ước mơ đó. Bệnh Addison đã dập tắt hy vọng trở thành phi hành gia của ông.

Shoemaker là nhà địa chất đam mê nghiên cứu hố va chạm. Ông góp phần khẳng định Barringer, hố trũng nổi tiếng sâu 173 m gần Flagstaff, bang Arizona, Mỹ, hình thành do thiên thạch đâm xuống. Ông cũng là người ủng hộ và đấu tranh cho giả thuyết về thiên thạch va chạm khiến khủng long tuyệt chủng 66 triệu năm trước. Nhờ việc lập bản đồ một số hố trũng trên Mặt Trăng, ông mang lại bước tiến lớn trong việc nghiên cứu địa chất của vệ tinh tự nhiên này.

Năm 1961, Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ (USGS) xây dựng Chương trình Nghiên cứu Địa chất vũ trụ và chọn Shoemaker, người được coi là cha đẻ của ngành địa chất vũ trụ, để dẫn dắt. Ông cũng tham gia các chuyến thực địa đến hố Barringer và một số địa điểm khác, đào tạo phi hành gia Apollo tương lai cách lấy mẫu đất đá.

Nghiên cứu của ông góp phần vào việc phát hiện sao chổi Shoemaker-Levy 9, vật thể đâm vào sao Mộc năm 1994. Một trong những người phát hiện sao chổi này là Carolyn, đồng nghiệp và cũng là vợ Eugene.

Ngày 18/7/1997, hai vợ chồng gặp một tai nạn nghiêm trọng khi tham gia giao thông. Carolyn sống sót nhưng Eugene không may qua đời.

Carolyn Porco, cựu sinh viên của Shoemaker, đồng thời là nhà khoa học hành tinh tại Đại học Arizona, nghĩ ra cách để tưởng niệm và tôn vinh ông. Porco lập kế hoạch đưa 28 gram tro cốt của ông sau khi hỏa táng lên tàu vũ trụ Lunar Prospector (NASA). Công ty Celestis chế tạo khoang đựng tro cốt bằng vật liệu polycarbonate.

Lunar Prospector rời bệ phóng từ Trạm không quân Cape Canaveral, bang Florida, ngày 6/1/1998. Hơn một năm sau, khi kết thúc nhiệm vụ nghiên cứu, con tàu được điều khiển đâm xuống gần cực nam. Tro cốt của Shoemaker cũng theo đó lưu lại trên Mặt Trăng.

Công ty Celestis hy vọng có thêm những con người xuất sắc được chôn cất trên Mặt Trăng trong tương lai. Tuy nhiên, hiện Shoemaker là người duy nhất lịch sử yên nghỉ tại vùng đất xa xôi này. “Mỗi khi nhìn lên Mặt Trăng, chúng tôi sẽ luôn biết Eugene đang ở đó”, Carolyn Shoemaker chia sẻ trong một thông cáo báo chí năm 1998.