Mỹ cam kết bảo vệ Philippines tại Biển Đông nếu bị tấn công

Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris trong chuyến công du Philippines hôm nay, 21/11/2022, tái khẳng định cam kết của Hoa Kỳ rằng “Một cuộc tấn công vũ trang nhằm vào quân đội, tàu thuyền hoặc máy bay của Philippines ở Biển Đông sẽ kích hoạt các cam kết phòng thủ chung của Mỹ”, Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris nói.

Theo AFP, trong cuộc gặp tổng thống Philippines Ferdianand Marcos Jr, phó tổng thống Mỹ Kamala Harris khẳng định : Hoa Kỳ luôn sát cánh với Manila để “bảo vệ các quy tắc và luật pháp quốc tế liên quan đến Biển Đông”. Về phần mình, tổng thống Marcos cũng nhấn mạnh: vận mệnh của Philippines gắn liền với nước Mỹ.

Bà Harris là quan chức cấp cao nhất của Mỹ tới Philippines từ lúc ông Marcos nhậm chức. Giới quan sát cho rằng chuyến đi của phó tổng thống Mỹ lần này biểu hiện phản ánh nỗ lực của Mỹ trong việc tái sinh quan hệ với Philippines, một đồng minh nhưng trải qua nhiều thăng trầm trong quan hệ song phương với Mỹ vài năm nay.

Về Biển Đông, bà Harris nói: “Chúng tôi sát cánh với các bạn trong việc bảo vệ luật pháp và chuẩn mực quốc tế liên quan tới Biển Đông. Một cuộc tấn công vũ trang nhằm vào quân đội, tàu thuyền hoặc máy bay của Philippines ở Biển Đông sẽ kích hoạt các cam kết phòng thủ chung của Mỹ”.

AFP dẫn lời một quan chức Hoa Kỳ, xin ẩn danh, đưa ra trước chuyến công du của phó tổng thống Harris, theo đó hai bên đã đàm phán để thúc đẩy việc hoàn tất thỏa thuận EDCA. Theo thỏa thuận ký kết năm 2014, các lực lượng vũ trang Mỹ có quyền sử dụng 5 căn cứ quân sự tại Philippines, để bố trí các phương tiện quân sự.

Phó tổng thống Mỹ có kế hoạch gặp các lực lượng tuần duyên Philippines và tới đảo Palawan vào ngày mai 22/11. Đảo Palawan là nơi tiếp giáp với các vùng tranh chấp ở Biển Đông.

Trước chuyến đi của bà Harris, một tư lệnh Philippines cáo buộc tàu Trung Quốc dùng vũ lực giành lại một vật thể nổi ở Biển Đông.

Theo đó, khi tàu Philippines kéo vật thể này, phía Trung Quốc bị tố cắt dây để ngăn cản. Vụ việc được cho xảy ra tại khu vực thuộc đảo Thị Tứ, một trong các thực thể bị Philippines chiếm đóng tại quần đảo Trường Sa.

Trả lời về vấn đề trên tại cuộc họp báo thường kỳ ở Bắc Kinh, Bộ Ngoại giao Trung Quốc xác định vật thể nổi này có thể là mảnh vỡ từ bộ phận tên lửa Trung Quốc, nhưng bác bỏ việc dùng vũ lực như cáo buộc.

Một phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói: “Người bên phía Philippines đã trục vớt và kéo vật thể này trước. Sau khi hai bên trao đổi hữu nghị tại hiện trường, phía Philippines đã bàn giao vật thể này cho chúng tôi”.