Ông trùm AI cảnh báo về các hiểm họa công nghệ sau khi rời Google

By TVN Last updated May 3, 2023

Geoffrey Hinton tại trụ sở của Google ở Mountain View, California năm 2015. Ảnh: AP

Nhà nghiên cứu tiên phong và được mệnh danh là “Bố già của AI”, Geoffrey Hinton, nghỉ việc tại Google để có thể tự do lên tiếng về mối nguy hiểm của công nghệ mà ông đã giúp tạo ra.

Hinton, 75 tuổi, được coi là “cha đỡ đầu” của ngành AI vì những đóng góp quan trọng của ông trong lĩnh vực này. Ông nhận giải thưởng Turing 2018, giống như “Nobel Tin học”, cho nghiên cứu đột phá về trí tuệ nhân tạo của mình.

Năm 2012, tiến sĩ Hinton cùng hai sinh viên tại Đại học Toronto xây dựng một hệ thống có thể phân tích hàng nghìn bức ảnh và dạy nó xác định những vật thể phổ biến như hoa, chó, mèo, ôtô… với độ chính xác đáng ngạc nhiên. Công nghệ này sau đó được biết đến với tên gọi phổ biến hơn là mạng thần kinh nhân tạo – nền tảng trí tuệ cho các hệ thống AI. ChatGPT và Google Bard cũng được xây dựng trên nền tảng ngày. Công trình nghiên cứu của ông cũng đặt nền móng cho những nỗ lực sắp tới của OpenAI trong việc làm cho GPT-4 có thể tương tác với hình ảnh.

Đã có một loạt các giới thiệu về AI trong những tháng gần đây. Công ty khởi nghiệp OpenAI có trụ sở tại San Francisco, công ty phát triển ChatGPT được Microsoft hậu thuẫn, đã tung ra mô hình trí tuệ nhân tạo mới nhất của mình, GPT-4, vào tháng Ba. Những công ty công nghệ khổng lồ khác đã đầu tư vào các công cụ cạnh tranh — bao gồm cả “Bard” của Google.

Trả lời New York Times, Hinton cho biết ông quyết định rời Google sau hơn một thập kỷ cống hiến. Giờ đây, ông đã có thể thoải mái nói về những rủi ro của AI và một trong những việc ông thấy tiếc nuối nhất đời mình là công trình nghiên cứu đạt giải Turing 2018 đã dẫn đến sự bùng nổ AI hiện nay.

“Tôi tự an ủi rằng nếu mình không làm cũng có người khác làm. Thật khó ngăn được những kẻ xấu lợi dụng tiến bộ khoa học công nghệ cho mục đích không tốt”, Hinton nói. Ông rời Google vào tháng trước và đã nói chuyện với CEO Sundar Pichai, nhưng nội dung không được tiết lộ.

Ông Hinton nói với BBC rằng một số mối nguy hiểm của chatbot AI là “khá đáng sợ”. “Bây giờ nó chưa thông minh hơn chúng ta nhưng sẽ chẳng bao lâu nữa đâu.”

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ MIT Technology Review, ông Hinton cũng chỉ ra “những kẻ xấu” có thể sử dụng AI theo những cách có thể gây tác động bất lợi cho xã hội — chẳng hạn như thao túng bầu cử hoặc xúi giục bạo lực.

Kể từ khi thông báo về sự ra đi của mình, ông Hinton đã khẳng định rằng Google đã “hành động rất có trách nhiệm” đối với AI. Ông nói với MIT Technology Review rằng cũng có “rất nhiều điều hay về Google” mà ông muốn nói đến — nhưng những nhận xét đó sẽ “đáng tin cậy hơn nhiều nếu tôi không còn ở Google nữa”.

Google xác nhận rằng ông Hinton đã nghỉ hưu sau 10 năm giám sát nhóm Nghiên cứu của Google ở Toronto.

Trọng tâm các tranh cãi về AI là liệu các mối nguy hiểm là trong tương lai hay hiện tại. Một bên là các tình huống giả định về rủi ro tồn tại do máy tính thay thế trí thông minh của con người gây ra. Mặt khác là những lo ngại về công nghệ tự động đã được các doanh nghiệp và chính phủ triển khai rộng rãi và có thể gây ra những tác hại trong thế giới thực.

Bà Alondra Nelson, người đứng đầu Văn phòng Chính sách Khoa học và Công nghệ Tòa Bạch Ốc cho đến tháng 2, nói: “Dù tốt hay không, những gì chatbot đã làm là biến AI trở thành đề tài bàn tán cấp quốc gia và quốc tế không chỉ bao gồm các chuyên gia và nhà phát triển AI.”

“AI không còn trừu tượng nữa, và tôi nghĩ chúng ta bắt đầu bàn về cách chúng ta muốn thấy một tương lai dân chủ và một tương lai không bóc lột với công nghệ như thế nào,” bà Nelson nói trong một cuộc phỏng vấn vào tháng trước .

Một số nhà nghiên cứu AI từ lâu đã bày tỏ lo ngại về chủng tộc, giới tính và các hình thức thiên vị khác trong các hệ thống AI, bao gồm các mô hình ngôn ngữ dựa trên văn bản được đào tạo trên kho chữ viết khổng lồ của con người và có thể khuếch đại sự phân biệt đối xử tồn tại trong xã hội.

Bà Sarah Myers West, giám đốc điều hành của Viện AI Now phi lợi nhuận, cho biết: “Chúng ta cần lùi lại một bước và thực sự suy nghĩ xem nhu cầu của ai đang được đặt lên hàng đầu và là trung tâm trong cuộc thảo luận về rủi ro.” “Những tác hại do các hệ thống AI gây ra ngày nay thực sự không được phân bổ đồng đều. Nó đang làm trầm trọng thêm các mô hình bất bình đẳng hiện có.”

Ông Hinton là một trong ba nhà tiên phong về AI đã giành được Giải thưởng Turing vào năm 2019, một vinh dự được biết đến như là phiên bản giải Nobel của ngành công nghệ. Hai người chiến thắng khác, Yoshua Bengio và Yann LeCun, cũng bày tỏ lo ngại về tương lai của AI.

Ông Bengio, giáo sư tại Đại học Montreal, đã ký một bản kiến nghị vào cuối tháng 3 kêu gọi các công ty công nghệ đồng ý tạm dừng 6 tháng trong công cuộc phát triển các hệ thống AI mạnh mẽ, trong khi ông LeCun, nhà khoa học AI hàng đầu tại công ty mẹ của Facebook, Meta, đã đưa ra một cách tiếp cận lạc quan hơn.