Phó tổng thống Đài Loan William Lai quá cảnh Hoa Kỳ, Trung Quốc nổi giận

Phó tổng thống Đài Loan William Lai, trên đường đến Paraguay, và hôm 13/08/2023, đã dừng chân ở Mỹ. Bắc Kinh lập tức có phản ứng mạnh mẽ, dọa có những « biện pháp cứng rắn » khi cho rằng động thái này của Mỹ và Đài Loan là vi phạm nguyên tắc « Một nước Trung Hoa duy nhất ».

Trong khi đó Mỹ mô tả chuyến thăm như một thông lệ và không có lý do nào để Trung Quốc có các hành động khiêu khích.

Sau khi dừng chân tại New York ông Lai sẽ dừng chân ở Francisco vào thứ Tư trên đường quay về Đài Loan. Ông tới Paraguay – nước vẫn duy trì quan hệ chính thức với Đài Loan – để dự lễ nhậm chức của tổng thống mới của nước này.

Trong thông cáo, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc nêu rõ nước này « phản đối mạnh mẽ mọi hình thức tiếp xúc chính thức giữa Hoa Kỳ và Đài Loan và kiên quyết phản đối việc những người ly khai đấu tranh cho độc lập của Đài Loan có thể đặt chân đến Mỹ ».

Thông cáo nhấn mạnh « Trung Quốc theo dõi chặt chẽ » chuyến thăm của ông Lai và « sẽ có những biện pháp cứng rắn, quyết liệt để bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ ».

Theo AFP, Trung Quốc đã có phản ứng gay gắt sau khi phủ tổng thống Đài Loan cho đăng đoạn video cảnh ông Lai đã đến một khách sạn ở New York. Trên mạng xã hội X (tên cũ là Twitter), lãnh đạo Đài Loan, thuộc đảng ủng hộ độc lập, còn viết rằng đã được nhiều đại diện của Viện Mỹ ở Đài Loan – một hình thức tòa đại sứ Mỹ ở Đài Bắc – đón tiếp.

Bắc Kinh xem đây như là một sự « thông đồng » giữa Washington và Đài Bắc, « cho phép ông Lại Thanh Đức thực hiện những hoạt động chính trị tại Mỹ với lý do quá cảnh ». Trung Quốc mạnh mẽ bày tỏ sự « bất bình » trước chuyến thăm của người mà Bắc Kinh gọi là « kẻ gây rối ».
Cả bộ quốc phòng và Văn phòng Các vấn đề Ngoại giao Đài Loan của Trung Quốc đều không phản hồi đề nghị bình luận về sự việc của Reuters, dù chính phủ Trung Quốc liên tục phản đối chuyến thăm. Đại sứ Trung Quốc tại Mỹ cuối tháng trước nói rằng ‘ưu tiên của đất nước ông là ngăn chặn chuyến thăm’.

Cục An toàn Hàng hải Trung Quốc nói hôm thứ Sáu rằng các cuộc diễn tập quân sự sẽ diễn ra ngoài khơi bờ biển phía đông thành phố Ningbo – cách phía bắc Đài Bắc khoảng 500 km – từ thứ Bảy đến thứ Hai, nhưng không đưa thêm chi tiết.