Ukraine: Việc Nga làm chủ tịch Hội đồng bảo an là sự phá sản các định chế quốc tế

Trong một thông điệp vừa công bố hằng đêm, tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenski không ngần ngại khẳng định: “Khó có thể tưởng tượng ra một điều gì chứng tỏ rõ hơn sự phá sản hoàn toàn của những thể chế như vậy”. Đối với tổng thống Ukraine, Nga là một nước đã không từ bất cứ một hình thức khủng bố nào, do vậy không được quyền chủ trì bất kỳ một tổ chức quốc tế nào.

Tổng thống Ukraine một lần nữa kêu gọi “cải cách các định chế toàn cầu, bao gồm cả Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc.” Trước đó, ngoại trưởng Ukraina Dmytro Kouleba đã mô tả việc Nga lên làm chủ tịch luân phiên Hội Đồng Bảo An là một “cái tát vào mặt… cộng đồng quốc tế”, trong bối cảnh nước này “tiến hành một cuộc chiến tranh thuộc địa; tổng thống Nga là một tội phạm chiến tranh bị Tòa Án Hình Sự Quốc Tế truy nã vì tội bắt cóc trẻ em”.

Kể từ hôm qua, 01/04/2023, Nga chính thức đảm nhận vai trò chủ tịch luân phiên của Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc trong vòng một tháng. Sự kiện này đã làm dấy lên những lời đả kích nặng nề từ phía Ukraine, coi đó là biểu hiện của một sự “phá sản” của định chế quốc tế. Về phần mình, Liên Hiệp Châu Âu vào hôm nay, 02/04/2023, xác định sẽ rất cảnh giác trước các hành động của Nga trong tư cách chủ tịch Hội Đồng Bảo An.

Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba gọi việc Nga đảm nhận chức chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc vào đúng ngày 1-4 là “trò đùa tồi tệ nhất trong ngày Cá tháng tư”, và là “lời nhắc nhở rõ ràng rằng có điều gì đó không ổn trong cách thức vận hành của cấu trúc an ninh quốc tế”.

Theo ngoại trưởng Kuleba, cần phải “ngăn chặn mọi nỗ lực” của Nga nhằm “lạm dụng chức vụ chức vụ chủ tịch” Hội Đồng Bảo An. Lời kêu gọi trên như đã được Liên Hiệp Châu Âu đáp ứng. Phát biểu vào hôm nay trên mạng Twitter, ông Josep Borrell, người lãnh đạo ngành ngoại giao Liên Hiệp Châu Âu cho biết là Bruxelles “sẽ phản đối bất kỳ hành vi lạm dụng nào” của Nga trong vai trò chủ tịch Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc. Chính trị gia này không ngần ngại mỉa mai rằng “Việc Nga trở thành chủ tịch Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc xứng đáng là một trò đùa Cá tháng Tư”.

Trước đó, trả lời phỏng vấn Hãng thông tấn AFP ngày 30-3, Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Linda Thomas-Greenfield cho rằng Nga không nên là thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.

“Điều đó không nên xảy ra vì những gì họ đang làm ở Ukraine, nhưng Hiến chương Liên Hiệp Quốc lại không cho phép thay đổi tư cách thành viên thường trực của Nga”, bà Thomas-Greenfield nêu vấn đề.

Theo quy định, 15 nước thành viên Hội đồng Bảo an, trong đó có 5 nước thường trực gồm Nga, sẽ luân phiên đảm nhiệm ghế chủ tịch cơ quan này trong một tháng. Nga đảm nhận nhiệm vụ này chính thức từ ngày 1-4.

Đại sứ Mỹ cho biết bà mong đợi Nga cư xử chuyên nghiệp trong nhiệm kỳ chủ tịch luân phiên Hội đồng Bảo an, nhưng cũng không tin tưởng lắm.

“Chúng tôi tin họ cũng sẽ tìm kiếm cơ hội để thúc đẩy chiến dịch thông tin sai lệch chống lại Ukraine, Mỹ và tất cả các đồng minh của chúng tôi”, bà Thomas-Greenfield nhận định.