Ông trùm Wagner Prigozhin đang và sẽ ở đâu sau cuộc nổi loạn?
Ông trùm tập đoàn lính đánh thuê Wagner Yevgeny Prigozhin có thực sự trở về Nga? Nếu đúng vậy thì phía sau đó là gì?
Nhà lãnh đạo Belarus cho rằng ông chủ của Wagner, Yevgeny Prigozhin – người cầm đầu cuộc nổi dậy ngắn ngủi ở Nga vào tháng trước – hiện đang ở Nga chứ không phải Belarus.
Hiện thì việc ông Prigozhin đang ở đâu vẫn là một bí ẩn kể từ sau cuộc binh biến.
Theo thỏa thuận chấm dứt tình trạng đối đầu, các cáo buộc đối với Prigozhin đã được bãi bỏ và ông ta được chào mời đến Belarus.
Tuy nhiên, hôm thứ Năm, nhà lãnh đạo Belarus Alexander Lukashenko nói: “Về phần Prigozhin thì ông ấy đang ở St Petersburg. Ông ấy không ở trên lãnh thổ Belarus.”
Đây là thông tin rất bất ngờ vì ông Lukashenko đã làm trung gian mở đường cho việc ông trùm Wagner sang Belarus sống lưu vong nhằm đổi lấy việc chấm dứt cuộc binh biến nổ ra hôm 24-6 cũng như các vụ truy tố hình sự. Điều đó đồng nghĩa với việc trở lại Nga của ông Prigozhin là một kịch bản khó xảy ra.
Chính quyền Tổng thống Lukashenko không chỉ nhường quyền trú đóng ở một căn cứ quân sự cũ thời Liên Xô của họ để đón nhận cả Prigozhin cùng lực lượng Wagner lên đến 8.000 lính, mà còn sẵn sàng chấp nhận phía Wagner tham gia “huấn luyện” và chia sẻ kinh nghiệm thực chiến cho quân đội Belarus.
Tuy nhiên, ngay cả khối Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cũng khẳng định “chưa thấy nhiều” thành viên Wagner đến Belarus như đồn đoán.
Hôm thứ Năm, ông Lukashenko nói thêm rằng “theo như tôi biết” thì phần lực lượng còn lại của Wagner vẫn đang đóng tại các căn cứ của họ – có thể bao gồm cả miền đông Ukraine hoặc một căn cứ huấn luyện ở vùng Krasnodar của Nga.
Nhà lãnh đạo Belarus cho biết lời đề nghị cho Wagner bố trí một số máy bay chiến đấu của họ ở Belarus – một triển vọng khiến các nước NATO láng giềng lo ngại – vẫn còn hiệu lực, và ông đã đề nghị một số địa điểm quân sự thời Liên Xô để họ sử dụng.
“Nhưng Wagner có tầm nhìn khác,” ông nói, và nói thêm: “Tất nhiên là tôi sẽ không nói với quý vị về điều đó.”
“Hiện tại, vấn đề tái phối trí của họ vẫn chưa được giải quyết.”
Sự lựa chọn quay lại Nga của “ông trùm” Wagner vì vậy vẫn còn là một ẩn số khó lường. Tuy chưa có thể thực sự giải mã tất cả toan tính của nhân vật này nhưng vẫn có thể phân định ba kịch bản khả dĩ cho tương lai phát triển của ông Prigozhin nói riêng và cả Tập đoàn Wagner nói chung.
Thứ nhất, ông Prigozhin sẽ tiếp tục chiến đấu ở chiến trường Ukraine. Đây là kịch bản phù hợp nhất với lộ trình quay lại Matxcơva vừa được ông Prigozhin thực hiện. Mặc dù phía Nga hiện đang tăng cường các khí tài hạng nặng chuyển giao từ Tập đoàn Wagner cho Lực lượng Vệ binh quốc gia Nga nhằm xây dựng lực lượng này thành “quân dự bị” cho kịch bản phải thay quân cho Wagner trên chiến trường, nhưng khả năng thực chiến và kinh nghiệm của Wagner thực sự rất khó để thay thế.
Sự gợi mở về việc duy trì một phiên bản “Wagner mới” sau khi ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga nhằm tiếp tục chiến đấu “lập công chuộc lỗi” từ chính Tổng thống Nga Vladimir Putin, cũng như sự giữ lời của ông Putin nhằm đảm bảo tính mạng cho ông Prigozhin là một kết thúc có hậu cho cuộc binh biến mà vẫn giữ được Prigozhin có thể tiếp tục hành trình.
Hai lựa chọncòn lại là Prigozhin có thể sẽ sang Belarus hoặc đi châu Phi. Nhưng kịch bản sang Belarus dường như ít có tiềm năng hơn do ngay cả chính Tổng thống Lukashenko sau này đã khẳng định ông Prigozhin “có thể sẽ không chuyển đến đây” dựa trên các yếu tố như đã phân tích.
