Nhớ Một Đà Lạt Xưa

Sau chuyến bay ngắn, tôi lên chiếc taxi, chỉ còn chừng 30 phút nữa là được về tới nhà, được hít thở không khí mà bao năm nay vẫn luôn nhớ quay quắt… Xe chạy bon bon lên đèo, những hàng thông xanh vun vút lướt qua… Đường lên Đà Lạt vẫn vậy, vẫn một bên vách núi, một bên vực sâu xanh ngắt, nắng trong vắt. Cái cảm giác sắp được hít đầy lồng ngực mùi gió mơn man trên mặt ướp đầy vị ngai ngái của nhựa thông làm cho người thiệt nôn nao khó tả.

Lên hết đèo, đường mở rộng ra thênh thang, hàng bông trồng ở giữa ngăn con đường ra làm hai, trên những cột đèn là các giỏ hoa treo lủng lẳng màu trắng, tím, hồng mà người ta hay trồng mùa hè đầy ở vườn nhà hay ban công ở bên này. Hồ Xuân Hương vẫn ở đó, đường đi quanh hồ dễ đi hơn vì đã có mấy miếng xi măng lát đường. Hàng cây thông xanh vẫn chạy dài ở phía bên kia cầu Ông Đạo. Một bên vẫn là hồ, một bên giờ là công viên, nơi ngày xưa người ta thường rửa cà rốt. Đứng trên cầu nhìn xuống lúc đó chỉ nhìn thấy mấy cái nón lá bạc màu xen lẫn với màu xanh ngắt của lá và màu cam tươi của cà rốt trên cái nền xám xịt của lớp bê tông dưới gầm cầu. Mùa khô là lúc chỉ có vài vệt nước nhỏ xíu len lỏi, khác xa với sau mỗi trận mưa, khi nước chảy ào ào trắng xoá.

Phía bên này, vẫn là hồ nước xanh lục, giờ có luôn cả đường đi sát xuống mé nước. Gió thổi ù ù, không còn có tiếng nước chảy từ trên hồ đi qua gầm cầu đổ qua phía bên kia rồi đi vô con suối vòng vèo xuyên qua ấp Ánh Sáng.

Nắng vẫn trong vắt, nhưng nóng và ngột ngạt.

“Sao Đà Lạt giờ nóng quá mẹ?”

“Ờ nóng quá trời quá đất, nóng còn hơn Sài Gòn. Tại người ta làm nhà kính trồng hoa hết trơn rồi đó! ”

Nhìn quanh, màu xanh của mấy vườn rau bậc thang xưa đã bị “nhà kính” màu trắng đục nuốt chửng tự khi nào. Nắng từ trên rọi xuống nóc nhà kính trồng hoa, trồng rau rồi bị hất ngược lên làm cho cái nóng dường như đã tăng lên theo cấp số nhân. Nhìn một hồi là nhức mắt hết biết.

Sáng sớm thức dậy, sương mờ lãng đãng, hơi lạnh vương vất. Tôi đi lang thang ra ngoài đường tìm về ký ức tuổi thơ… Chỗ này là chỗ của những hạt sương long lanh vướng trên những mạng nhện mỏng mảnh máng ở hàng rào ven đường, nơi trú ngụ của mấy con nhện có mấy cái gai nhọn hoắc, cứng ngắt nhưng đầy màu sắc trên lưng. Trên khúc đường này xưa kia, đây là lúc những chị, những mẹ với gánh rau trĩu nặng trên vai trong chạy cho lẹ để kịp buổi chợ sớm. Còn đó là nơi những tia nắng xuyên qua rặng thông, vàng óng xen lẫn với sương mờ trăng trắng. Ai đi qua đó cũng thở ra hơi màu trắng với những hàng mi đọng những hạt sương li ti.

Những tiếng máy bành bạch xưa phát ra từ những nhà máy lợp tôn nhỏ xíu bên bờ suối khi người ta phải dậy sớm tưới rau. Những bàn tay chai sạn vục hai thùng dưới suối lấy nước rồi máng vô cái đòn gánh tre cong oằn, vừa đi vừa chạy giữa mấy luống rau. Những vòi nước uốn cong qua lại trên đám sú hay xà lách xanh mướt để nhớ khi xưa sáng sớm vừa ngáp vừa vùng vằng phụ mẹ kéo dây tưới rau mỗi khi trời có sương muối.

Tôi đi tìm hương trời mát lạnh đậm mùi hoa cỏ dại ven đường xen lẫn mùi đất ẩm ướt dưới tán thông già. Tìm mùi khen khét của hoa quỳ để biết chắc mùa mưa đã đi qua và một năm lại sắp hết. Tìm âm thanh tĩnh lặng trong tiếng rì rào không ngừng nghỉ của đám thông ba lá bên đường. Tìm hàng rào hoa ngũ sắc Đà Lạt chỉ có màu vàng hay cam nhạt xen lẫn, ít khi có màu cam đậm hay đỏ đậm như hoa xứ nóng. Nhớ tới lúc hái một chùm ngũ sắc, rút ra từ từ từng cái cái hoa nhỏ xíu rồi chu mỏ hút chút mật ngọt ngược lên từ phía bên dưới như là cái thú của tuổi thơ vô lo.

Sương sớm giờ chỉ còn ở những nơi có nước xa xa, là đà trên các con suối nhỏ dưới thung lũng. Những con nhện gai với chuỗi hạt sương giờ đã đi đâu mất đất. Những hàng rào đây đó giờ có bìm bìm tím trắng nhưng không còn có thấy bông mắt nai màu cam rực rỡ với cái vòng tròn nâu dễ thương. Con đường tắt nho nhỏ từ xóm này chạy xuống suối rồi băng qua xóm bên kia thung lũng giờ lở lói, cỏ dại mọc lút đầu. Chỗ này khi xưa có cây dâu dại mà đám con nít hái lá để nhai rồi nhổ ra thứ nước đo đỏ khi bắt chước bà ngoại ăn trầu. Đi mỏi chân mới thấy có được đám bông marguerite màu trắng bên đường, hàng rào hoa ngũ sắc giờ là hàng rào sắt, hoa quỳ cũng đã dạt về vùng ven…

Mùi Đà Lạt giờ ken mùi khói xe. Gió Đà Lạt giờ xen với hơi nóng phả ra từ nhà kính. m thanh Đà Lạt giờ đan với tiếng còi xe từ sáng cho tới tối khuya.

Thật có lạ lắm không khi nói rằng đang ở Đà Lạt mà vẫn nhớ tới một Đà Lạt xưa?

Tác giả gửi Trí Việt News