Nhớ tiếc gạo Nàng Thơm Chợ Đào Cần Đước

Nhắc đến Cần Đước, tỉnh Long An mọi người lại nhớ đến đặc sản gạo Nàng Thơm Chợ Đào. Gạo Nàng Thơm Chợ Đào có mùi thơm đặc trưng, mềm, dẻo, xốp, khó nơi nào sánh kịp. Và đặc biệt, cây lúa Nàng Thơm này chỉ sản xuất được 1 vụ trong năm, tại vùng đất nhất định thuộc ấp Cầu Chùa, xã Mỹ Lệ bên dòng kênh Rạch Đào, Cần Đước.

Từ xưa, Cần Đước vốn nổi tiếng là nơi sản xuất gạo ngon. Câu thành ngữ “Gạo Cần Đước, nước Đồng Nai” là một minh chứng cụ thể. Tuy nhiên hiện nay do môi trường và canh tác thay đổi, chất lượng gạo Nàng Thơm đã không còn như xưa.

Lúa Nàng Thơm có thể trồng được ở nhiều nơi, nhưng không ở đâu có hương vị thơm, dẻo, ngọt, ngon bằng trồng ở cánh đồng xung quanh khu Chợ Đào. Khi đem giống lúa Nàng Thơm trồng nơi khác chỉ sau một mùa màu hồng đặc trưng trong hạt gạo đã biến mất và chất lượng gạo theo đó cũng giảm đi rất nhiều.

Lúa Nàng Thơm gieo tháng 6, 7 đến tiết đông chí (khoảng 21 – 22 tháng Chạp âm lịch) thì đồng loạt trổ bông. Điều đặc biệt là nếu có cấy lúa sớm trước 1 hoặc 2 tháng thì nó cũng chờ đến tiết đông chí mới trổ. Loại lúa này có chiều cao gấp đôi cây lúa bình thường với chu kỳ sinh trưởng 170 – 185 ngày (khoảng 6 tháng) nên một năm chỉ cấy được có một mùa.

Qua thời gian, giống lứa này bắt đầu thoái hoá, lẫn tạp, năng suất và phẩm chất giảm sút khiến người ăn không còn mặn mà. Một dự án nhằm phục tráng gạo Nàng Thơm đã được thực hiện từ 10 năm trước nhưng vẫn chưa khả thi.

Đến năm 2021, giống nàng thơm Chợ Đào phục tráng đã được nông dân xã Mỹ Lệ đưa vào sản xuất vụ thứ hai (vụ đầu tiên vào năm 2021). Kết quả, dù chất lượng sản phẩm đã được nâng lên, nhưng những người tại địa phương khẳng định vẫn không thơm ngon như xưa.

Theo người dân địa phương việc đưa phân hoá học vào sản xuất đã giúp giống lúa mùa nàng thơm Chợ Đào đạt năng suất tuy nhiên, điều này đã khiến chất lượng gạo nàng thơm Chợ Đào giảm đi.