Di tích đền Angkor – Kỳ quan thế giới hoành tráng, uy nghi tại Campuchia

Nằm trên diện tích trải dài hơn 162,6 hecta, công viên khảo cổ Angkor là di tích tôn giáo lớn nhất trên thế giới. Các công trình ở đây ghi dấu nhiều thời kỳ thăng trầm lịch sử của triều đại Khmer, từ thế kỷ thứ 9 đến thế kỷ 15 với 72 ngôi đền lớn cùng với một số ngôi đền nhỏ nằm rải rác trong khu vực.

UNESCO đã công nhận Angkor Wat là Di sản thế giới từ năm 1992. Nơi đây không chỉ là một biểu tượng về văn hóa, tín ngưỡng, di sản lịch sử mà còn có giá trị cao về mặt kiến trúc, khảo cổ cũng như nghệ thuật.

Kiến trúc ngôi đền mô phỏng theo hình ngọn núi Meru vĩ đại của Ấn Độ, ngọn tháp trung tâm cao nhất tới 65m tượng trưng cho núi Meru huyền thoại, năm ngọn tháp xung quanh tương ứng với năm đỉnh núi. Toàn bộ kiến trúc này được xây bằng đá sa thạch và đá tổ ong. Tất cả những khối đá lớn đó được xếp chồng lên nhau mà không có chút chất kết dính hay bê tông cốt thép nào cả.

Một yếu tố vô cùng quan trọng khác của Angkor là hệ thống thủy lợi được xây dựng qua nhiều triều đại. Hệ thống thủy lợi của khu vực đều dựa vào các hồ chứa lớn. Các hồ chứa này không chỉ giúp cho sinh hoạt của người dân trong khu vực mà còn giúp phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế của thủ đô Angkor.

Quần thể di tích đền Angkor được vua Suryavarman II xây dựng vào nửa đầu thế kỷ XII. Diện tích của cả quần thể kéo dài hơn 248 dặm vuông (400 km2), chạy bao quanh đền là một hào nước sâu và rộng. Với thiết kế ban đầu được xây dựng để thờ Hindu giáo nhưng sau này do sự du nhập và phát triển mạnh của đạo Phật, Angkor Wat đã chuyển sang thờ Phật giáo.

Quần thể di tích đền Angkor có đến trên 1.000 ngôi đền với kích cỡ và hình dáng khác nhau mang đậm phong cách kiến trúc Khmer. Các ngôi đền nổi tiếng là Angkor Wat và Angkor Thom, đền Bayon với vô số đồ trang trí điêu khắc.

Quần thể Angkor chịu sự ảnh hưởng của nghệ thuật Khmer cổ với một lối kiến trúc đặc sắc, nổi bật các giá trị nghệ thuật Khmer. Toàn bộ quần thể kiến trúc nổi bật và đặc sắc lối điêu khắc cổ đại. Những ngọn tháp, đền đài, phù điêu và hành lang mênh mông đều làm từ đá tảng, xếp chồng lên nhau nhìn rất tự nhiên, ngay cả ở trên nóc vòm. Họa tiết trang trí bằng đá như tượng Phật, vũ nữ, chiến binh và những hình hoa sen minh họa sử thi Ramayana và Mahabharata đều rất sống động, mềm mại.

Trong hàng ngàn ngôi đến, có 5 ngôi đền được xem là nổi bật hàng đầu quần thể di tích Angkor:

Angkor Wat

Angkor Wat là ngôi đền có kiến trúc hoành tráng nhất trong toàn bộ quần thể có lối vào chính theo hướng Tây thẳng hướng mặt trời lặn. Đền Angkor Wat có 398 gian phòng, nối liền nhau bởi 1.500m hành lang. Bên trên, 5 toà tháp liên hoàn nhau bằng 3 tầng kiến trúc, trong đó toà tháp cao nhất lên tới 65m, 4 tháp phụ cao 40m. Con đường dẫn tới chính môn của Angkor Wat cũng làm bằng đá tảng dài 230m, rộng gần 10m và có độ cao 5m so với mặt nước hồ ở hai bên đền.

Toàn bộ khu đền còn lưu lại dấu vết cổ đại với nhiều hình ảnh nghệ thuật chạm khắc đá như các tấm phù điêu khổng lồ, các cột, cửa, trần, tường, hành lang, lan can, mái…, tất cả toát lên sức mạnh phi thường và bàn tay điêu luyện của người Khmer cổ đại.

Angkor Thom

Angkor Thom là lãnh địa thủ đô hùng mạnh Khmer xưa. Angkor Thom sở hữu những đền chùa và kiến trúc nổi bật như đền mặt thần Bayon, đền Baphuon, đền Phnom Bakheng ở đỉnh đồi, Elephant Terrace, Terrace of the Leper King và 5 cánh cổng lớn dẫn vào Angkor Thom.

Trong đó Đền Bayon tạo cho du khách cảm giác ấn tượng nhất, họ bị chinh phục hoàn toàn bởi vẻ đẹp mẫu mực và đầy sống động. Ngôi đền được tạo thành bởi 50 ngọn tháp bằng đá. Cốt lõi của nó là một quần thể kiến trúc được xây dựng kiểu bậc thang với 16 bảo tháp hạng trung và nhiều tháp nhỏ liên kết với nhau.

Little Circuit (Vòng Nhỏ)

Little Circuit – khu vực này có ngôi đền nổi tiếng nhất là đền “cổ thụ” Ta Prohm, nơi tạo hóa của thiên nhiên hòa quyện với công trình của con người. Những cành và rễ của các cây cổ thụ mọc xen lẫn, bao phủ ngôi đền, tạo nên một cảnh tượng cổ quái, thu hút du khách đến du lịch Campuchia.

Big Circuit (Vòng Lớn)

Big Circuit- khu vực này cũng có một công trình là đền Preah Khan tương tự như đền Ta Prohm: Những bức tường đá xen lẫn những gốc cây cổ thụ lâu đời. Ngoài ra ở Big Circuit cũng có một địa điểm ngắm hoàng hôn lý tưởng là đền Pre Rup, đây cũng là một trải nghiệm đáng nhớ mà bạn nên thử khi đặt chân tới đền Angkor Wat.

Nhóm Roluos

Nhóm Rolous là quần thể các phế tích đặc sắc thuộc về thành phố cổ Hariharalaya, có niên đại lâu đời hơn cả Angkor, trong đó đền Bakong với kiến trúc kim tự tháp là nổi bật nhất.

Các đền ngoại vi

Các đền ngoại vi – khu vực này nằm khá xa khu trung tâm quần thể đền Angkor Wat nhưng lại có những công trình độc đáo, khác biệt nhất. Đền Banteay Srei được xây chủ yếu bằng đá sa thạch đỏ, một chất pha màu được thêm vào những bức điêu khắc trang trí tỉ mỉ trên tường mà ngày nay vẫn còn nhìn thấy được.

Anh Tú sưu tầm