Một nửa số sông băng trên Trái Đất sẽ biến mất vào cuối thế kỷ

Theo một nghiên cứu mới đăng tải trên tạp chí Science số ra ngày 5/1, một nửa số sông băng trên Trái Đất, đặc biệt là những sông băng nhỏ hơn, sẽ biến mất vào cuối thế kỷ này do biến đổi khí hậu, song những nỗ lực hạn chế sự nóng lên toàn cầu có thể cứu những con sông băng khác.

Kết quả nghiên cứu này đã cung cấp cái nhìn toàn diện nhất cho đến nay về tương lai của 215.000 sông băng trên thế giới.

Các tác giả nghiên cứu đã nhấn mạnh tới tầm quan trọng của việc hạn chế khí thải gây hiệu ứng nhà kính, nguyên nhân làm Trái Đất nóng lên, nhằm hạn chế những hậu quả do sông băng tan, như mực nước biển dâng, cạn kiệt nguồn nước.

Theo hãng tin Pháp AFP, công trình nghiên cứu này đã cung cấp những dự đoán toàn diện nhất từ trước đến nay về tương lai của khoảng 215.000 sông băng (còn gọi là băng hà) trên thế giới. Điểm đặc sắc của công trình là nghiên cứu tác động trực tiếp lên sông băng của một số kịch bản Trái Đất bị hâm nóng (+1,5°C, +2°C, +3°C và +4°C), nhằm giúp ích cho các nhà làm chính sách.

Nếu mức tăng nhiệt độ được giới hạn ở 1,5°C so với mức thời kỳ tiền công nghiệp – mục tiêu tham vọng nhất của hiệp định khí hậu Paris – thì 49% sông băng trên thế giới sẽ biến mất vào năm 2100, tương đương với khoảng 26% tổng khối lượng băng, dẫn đến việc mực nước biển dâng cao thêm khoảng 9cm.

Đồng tác giả công trình, bà Regine Hock, giáo sư tại Đại Học Oslo, Na Uy, người đã nghiên cứu sông băng trong suốt sự nghiệp cho rằng những khu vực có tương đối ít băng như dãy núi Alps ở châu Âu, Caucasus, Andes hay miền Tây nước Mỹ, mất hầu hết toàn bộ băng vào cuối thế kỷ này, bất kể kịch bản phát thải nào.

Trong kịch bản xấu nhất là nhiệt độ toàn cầu tăng 4 độ C, các sông băng khổng lồ như ở Alaska sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn và 83% sông băng sẽ biến mất vào cuối thế kỷ này.
Còn nếu mức tăng nhiệt độ lên tới 4°C, theo kịch bản tồi tệ nhất được dự đoán, các sông băng lớn nhất, chẳng hạn như ở Alaska, sẽ bị ảnh hưởng nhiều hơn, với 83% sông băng sẽ biến mất, chiếm 41% tổng khối lượng băng của Trái Đất, và mực nước biển sẽ dâng cao 15cm.

Trả lời AFP, chuyên gia Hock nhận định: “Mức tăng từ 9 cm đến 15 cm có vẻ không nhiều lắm”, nhưng đó là một “điều đáng lo ngại”, bởi vì mực nước biển càng cao thì càng gây ra lũ lụt lớn trong trường hợp có bão, và do đó “thiệt hại nặng nề hơn”. Đây là trường hợp đã và đang xảy ra, khi mực nước biển dâng cao thêm khoảng 3 mm mỗi năm.
Theo bà Hock, mực nước biển dâng phần lớn có liên quan tới sự gia tăng số lượng các cơn bão, nguyên nhân có thể gây ra nhiều thiệt hại hơn.

Sự biến mất của các sông băng cũng sẽ tác động đến tài nguyên nước vì sông băng là nguồn cung cấp nước ngọt cho khoảng 2 tỷ người trên Trái Đất.

Bà Hock nói: “Các sông băng bù đắp lượng nước mất đi vào mùa Hè khi thời tiết nóng nực và ít mưa.”

Bà Hock nhấn mạnh các nước cần nỗ lực hơn nữa để hạn chế lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính nhằm giảm tổn thất hàng loạt do biến đổi khí hậu.